İnşaat hakediş fatura ve kdv.

1-Vergiyi Doğuran Olay
İnşaat ve onarım işlerinde vergiyi doğuran olay, hakediş raporunun ihale makamınca onaylandığı tarihte meydana gelmektedir.
Vergiyi doğuran olayın meydana gelmesi için kesin kabulün yapılması şart değildir. Danıştay 7. Dairesi kararı: Yıllara yaygın inşaat ve onarım işi yapan inşaat firmasının hakediş raporunun ihale makamınca onaylandığı tarihte KDV yönünden vergiyi doğuran olay meydana gelmiş sayılır,denilmektedir ( 15.10.1993 tarih ve E.1992/4200,K.1993/4107 ).Esasen KDV doğuran olay, kanunun 2. maddesinin 1. bendinde tarif edilmiş bulunan teslimdir. Yapı işlerinde teslim geçici kabul ile gerçekleşir.
Ancak KDV Kanununun 10. maddesinin (b) fıkrasında, teslimden önce fatura veya benzeri belgelerin verilmesi halinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere vergiyi doğuran olayın, fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi anında meydana geleceği hükme bağlandığından hakediş raporunun düzenlenerek tahakkuka bağlanması ile istihkak miktarı kadar teslim yapılmış sayılacak ve KDV yükümlülüğü doğacaktır.
2. Katma Değer Vergisinin Mükellefi İnşaat ve onarım işleri nedeniyle kendilerine hakediş ödenen, dolayısıyla ticari kazanç elde eden müteahhitler KDV nin mükellefidirler.
3. Katma Değer Vergisinin Matrahı İnşaat taahhüt işleri nedeniyle müteahhitlere ödenen hakediş bedellerine uygulanan KDV hesabında ; ilk önce hakediş bedelinden ihale tenzilatına tekabül eden miktar düşülür. Bu meblağdan da bir önceki hakedişle müteahhide ödenen tutar düşülür, bulunan tutara ise çimento, demir, akaryakıt, inşaat ve tesisat fiyat farkı gibi ihale tenzilatına tabi olmayan ödemeler tutarı eklenerek elde edilen tutar üzerinden KDV hesaplanır.KDV bu şekilde hesaplandıktan sonra, hakediş raporunun arka sayfasında ilaveler bölümünde gösterilir. Avans, teminat, gecikme cezası ve işveren idare tarafından sağlanan malzeme bedeli KDV matrahından indirilmez.Öte yandan, hakediş tutarı üzerinden GVKnun 94. maddesi uyarınca yapılan gelir vergisi ile damga vergisi de KDV matrahından indirilmez. Çünkü gelir vergisi zaten KDVne esas matrah üzerinden hesaplanır. Bu nedenle gelir vergisinin KDVden önce kesilmesi mümkün değildir. Ayrıca söz konusu kesintiler hakediş belgesi üzerinden değil, tahakkuk müzekkeresi ve verile emri üzerinden hesaplanarak alınan kesintilerdir.
4. Katma Değer Vergisinin Oranı %18 olarak uygulanmaktadır.
5. Avanslarda Katma Değer Vergisi Avans verilen işlerde KDV 10. maddesi uyarınca vergiyi doğuran olay meydana gelmediğinden, avans verilirken KDV hesaplanmayacaktır. Zira avanslar, bir teslim veya hizmetin karşılığını teşkil etmemektedirler. Ancak, avans nedeniyle fatura tanzim edilmişse, faturada gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere vergiyi doğuran olayın meydana geldiği kabul edilerek KDV hesaplanacaktır.
6. Hakediş Düzenlenen Hallerde Ayrıca Fatura Düzenlenip Düzenlenmeyeceği Hakediş raporu, müteahhit tarafından yapılan yapım ve hizmet işlerinin bedellerinin hesabını, bu bedelden yapılan indirimleri ile kanuni kesintileri gösteren ve ödemelere esas olan bir belgedir.Maliye Bakanlığınca yayımlanan 34 nolu KDV Genel Tebliğinin ( A ) bölümünün 2.paragrafında : Hakediş belgesi, VUK da düzenlenen bir belge olmadığından,hakediş belgesi düzenlenen işlerde KDVnin indirim yapılabilmesi için, bu tebliğin yayımından itibaren ayrıca fatura düzenlenmesi ve bu faturada verginin gösterilmesi gerekmektedir,şeklinde bir açıklama yer almıştır.Anılan tebliğe göre, hakediş belgesi düzenlenen işlerde hakediş raporu ile birlikte ayrıca fatura düzenlenmesi ve istihkak bedeli üzerinden KDV hesaplanarak fatura üzerinde gösterilmesi gerekmektedir. Hakediş raporuna ilişkin düzenlenen faturanın hakediş raporundaki tutar ile aynı olması gerekir.Hakedişe ilişkin hesaplanan KDV, onay tarihinin döneminde beyan edilecektir. Dolayısıyla, kesilecek fatura hakediş raporunun onay tarihi ile aynı tarihi taşımalıdır.Onay tarihi itibarıyla tahakkuk eden KDVnin tamamı, istihkakların tahsil edilip edilmediğine, veya dilimler halinde tahsil edilmesine bakılmaksızın tamamının o dönemde beyan edilmesi gerekir.Danıştay 3.dairesince verilen 17.1.1996 tarih ve E:1995/3307,K.1996/10 sayılı kararda :Hakediş raporunun onay tarihi itibarıyla tahakkuk eden hakedişlere ilişkin KDV nin tümünün,onay tarihi esas alınarak beyan edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
7. İdarece Verilen Malzeme Bedeli Kesintilerinde Katma Değer Vergisi
a- idarece verilen malzemeler, hakediş raporunun iç sayfasında gösterilen imalatlar arasında yer almayıp, sadece arka kapakta kesintiler kısmında, müteahhit karı eklenmeksizin ve ihale indirimine tabi olmaksızın zati bedel olarak kesiliyor ise, kesinti bedeline ayrıca KDV eklenmesi gerekmez.b- idarece verilen malzeme bedelleri, müteahhit karı eklenmeksizin ve ihale indirimine tabi olmaksızın, hakediş raporunda müteahhidin yaptığı imalatlar içinde ve ihale tenzilatına tabi olmayan imalatlar hanesinde ve bedelide hakediş raporunun kesintiler hanesinde gösterilmek suretiyle müteahhit alacağından kesilmesi şeklinde işleme tabi tutulur ise, hakedişle ilgili KDV hesaplanırken, idarece verilen malzeme bedelleri de matraha dahil edileceğinden, bedellerinin müteahhit alacağından kesilmesi sırasında kesilmesi gereken miktara KDV eklenmesi gerekir.
c- idarece verilen malzemelerle ilgili olarak hakedişin iç sayfasında herhangi bir işlem yapılmadan, verilen malzeme bedellerine müteahhit veya taşeron karı eklenmek suretiyle, hakediş raporlarının kesintiler hanesinde gösterilerek müteahhit veya taşeronun alacağından kesilmesi şeklinde işlem yapılması durumunda da bu bedellere KDV eklenerek kesinti yapılması gerekir.d- Yeni birim fiyat analizi yapılması durumunda, idarece verilen malzemeler hem hakedişlerde görünmeyecek, hem de her hangi bir kesinti yapılmayacağından KDV kesintisi de söz konusu olmayacaktır.
8. Sonuç a- İnşaat ve taahhüt işleri nedeniyle, müteahhitlere ödenen istihkak bedellerine ilişkin Katma Değer Vergisinin hesabında, istihkak bedellerinden ihale tenzilatının düşülmesi ve bulunan meblağa malzeme fiyat farkının ilave edilmesi gerekir.b- Teminat ve gecikme cezası KDV matrahından indirilemez.c- İstihkak tutarları üzerinden G.V.Knun 94. maddesi uyarınca yapılan vergi tevkifatı KDV matrahından indirilmez.d- 2886 sayılı kanunun 71. maddesine göre ihalesiz protokolle yapılan işler KDV kanununun genel hükümleri çerçevesinde vergiye tabi olacaktır.e- KDV kanununun 10 .maddesi uyarınca avans ödemelerinde vergiyi doğuran olay meydana gelmediğinden avans ödemeleri sırasında KDV hesaplanmayacaktır.f- 2886 sayılı kanunun 81. maddesine göre, bu kanuna tabi idarelerce emaneten yaptırılan işlerde taşeronların söz konusu idarelere yaptığı işler ve idarenin alımları KDV Kanununun genel hükümleri dahilinde vergiye tabi olacaktır.g- Hakediş belgesi düzenlenen işlerde ayrıca fatura düzenlenmelidir.

Şirketlerde Birleşme

Birleşme: yalnız aynı neviden olan şirketler birleşebilir.
AŞ ile ltd birleşemez.

Birleşme iki şekilde gerçekleşebilir:
1.Aynı neviden iki veya daha fazla şirket yeni şirketi kurarlar.Birleşen şirketler tasfiye olmadan infisah ederler. Bu şirketlerin mal varlıkları tamamen yeni kurulan şirkete devredilir
Bu Yeni Kuruluş şeklinde birleşmedir.
2.Bir şirket varlığını tamamen aynı neviden başka bir şirkete devrederek infisah olur.
Bu Devralma Yoluyla birleşmedir.

a)Birleşmede Yapılacak İşlemler: Ticaret kanununda şirket birleşmelerinin usul ve esaslarını düzenleyen özel bir düzenleme yok.Sadece 2 aş nin devralma ile birleşmesinin nsaıl olacağı 451.md de anlatılıyor; Bir anonim şirket diğer bir anonim şirket tarafından bütün aktif ve pasifleriyle devralınmak suretiyle infisah ederse şu yöntem uyguılanır,devralanın yönetim kurulu infisah edenin alacaklarını tasfiye hakkındaki hükümlere göre davet eder,infisah edenin malları,borçları tediye veya temin edilinceye kadar ayrı olarak ve devralan tarafından idare edilir,devralanın yön. Kurulu üyeleri , alacaklılara karşı infisah edenin mallarının ayrı olarak idaresini temin hususunda şahsen ve müteselsilen kefildirler,malların ayrı olarak idare edildiği müddet içinde infisah eden şirkete açılacak davalarda yetkili mahkemenin salahiyeti aynen kalır,infisah eden şirketin alacaklılarıyla devralan şirket alacaklıları arasındaki münasebetlerde devralınan ve ayrı idareye tabi olan mallar aynı müddet içinde infisah eden şirketin malları sayılır; devralan şirketin iflasında bu mallar ayrı bir masa teşkil eder ve icap ediyorsa münhasıran infisah eden şirket borçlarının ödenmesinde kullanılır,şirketin infisahı, ticaret siciline tescil olunur. Şirket borçları tediye veya temin edildikten sonra ticaret sicilinden infisaha ait kayıt silinir ve ilan olunur,infisahın tescilinden sonra devralan şirketçe infisah eden şirketin pay sahiplerine karşılık olarak verilecek hisse senetleri, birleşme mukavelesi hükümlerine göre kendilerine teslim olunur.
TTK’ nun 452. md ye göre ise “Birden çok anonim şirketin malları yeni kurulacak bir anonim şirket tarafından devralınabilir; o suretle ki adı geçen şirketlerin malları tasfiye edilmeksizin yeni şirkete geçer. Böyle bir birleşme hakkında anonim şirketlerin kurulmasına ve bir anonim şirketin diğer bir anonim şirket tarafından devralınmasına dair olan hükümler tatbik olunur.Şirketler imzaları noterce tasdikli birleşme sözleşmesinde;birleştiklerini,yeni aş nin anasözleşmesini düzenlediklerini,bütün hisselerin taahhüt edilediği,mevcut şirketlerin mallarını sermaye olarak yeni şirkete koyduklarını ve yeni şirketin lüzumlu organlarını tayin ettiklerini tespit ederler.Birleşme sözleşmesi birleşen şirketlerden her birinin yön.kurulunca onaylanır,bu onay kararı ile yeni şirketin kuruluşu tamamlanır tescil ve ilan edilir.Tescilden sonra eski şirketlerin hisseleri karşılığında birleşme sözleşmesine göre yeni şirketin hisse senetleri verilir.”
aa)Devralma Yolu İle Birleşmede izlenecek Yol;Devir alanın ve devir olanın yetkili organlarınca ayrı ayrı birleşme kararı alınmalıdır.Birleşmeye karar veren şirketler karar verilen bir örneğe göre ara mali tablolarını hazırlamalıdırlar.Devir alanın sermayesi artar. Devir olunanın malvarlığı devir alanın sermayesinin bir kısmını oluşturacaktır. Bu nedenle birleşmeye karar veren şirketler yukarıda açıklanan şekilde hazırlayacakları mali tablolarla birlikte Asliye Ticaret Mahkemesine başvururlar. Mahkemenin tayin edeceği bilirkişiler yapacakları inceleme sırasında her iki şirketin öz sermayelerini tespit eder, devir alan şirketin yapması gereken sermaye artırımının tutarını ve değiş–tokuş ölçütlerini hesaplar ve birleşmenin önünde bir sakınca olup olmadığını inceler raporlarını hazırlarlar. Mahkeme bilirkişi raporuna göre kararını verir. Limited şirketlerin birleşmesi halinde mahkeme kararı yerine Yeminli Mali Müşavir raporu ile de tespit yaptırmak mümkündür. Mahkeme kararından sonra TTK 452.md hükmüne göre bir birleşme sözleşmesi hazırlanacaktır.Sözleşmede; iki şirketin birleştiği, yeni anonim şirketin ana sözleşmesinin düzenlendiği, bütün hisselerin taahhüt olunduğu, mevcut şirketin mallarını sermaye olarak koydukları, yeni şirketin organlarının tayin olduğu belirtilmelidir.
Devir yolu ile birleşmede,devir işleminden sonra,devralanın ana sözleşmesinde değişiklik yapılacak ise, bu değişikliğinde birleşme sözleşmesinde yer alması gerekmektedir. Gerek yeni bir şirket kurmak suretiyle birleşmelerde gerek devralma suretiyle yapılan birleşmelerde birleşme sözleşmesinin noter onaylı olması gerekir.

Devir sözleşmesinden sonra; TTK148.md ye göre birleşme ilgili şirketlerce ayrı ayrı karara bağlanıp (aş de genel kurul kararı,ltd de ortaklar kurulu kararı) tescil ve ilan edilir.
Şirketlerin aralarında tespit ettikleri bir örneğe göre düzenledikleri bilançolarını da bu karar ile birlikte ilan ettirmeleri gerekir. Ayrıca birleşme sebebiyle varlıkları sona erecek şirketler, kendilerine ait borçların ne şekilde ödeneceğine dair düzenleyecekleri beyannameyi de bilançoları ile birlikte ilan ettirmelidirler.(149)Birleşmeye ilişkin genel kurul veya ortaklar kurulu kararı, ilan gününden itibaren 3ay sonra hüküm ifade eder. Şu kadar ki; ilandan önce birleşen şirketler borçlarını ifa yahut borca karşılık parayı TCMB veya başkabir bankaya tevdi etmiş veyahut alacaklılar şirketlerin birleşmesine razı olmuş ise birleşme kararı ilan gününden itibaren hüküm ifade eder.Borç karşılığının bankaya tevdiinin ilanı lazımdır. Birleşen şirketlerin alacaklılarından her biri ilandan itibaren 3 ay içinde yetkili mahkemeye müracaatla birleşmeye itiraz edebilir. İtiraz hakkından vazgeçilmedikçe yahut bu husustaki itirazın reddine dair mahkemece verilen karar katileşmedikçe veyahut mahkemece takdir edilecek teminat şirket tarafından verilmedikçe birleşme hüküm ifade etmez.(TTK Mad.150) Devir bir infisah sebebi olması nedeniyle devralınan şirket infisah olunur.Aş de birleşme sözleşmesinin genel kurulunca kabulü infisahın kabulü, alınan kararın da tescili, şirketin infisahının tescili demektir.

ab)Yeni Şirket Kurulması Suretiyle Yapılan Birleşmelerde İzlenecek Yol: Devir yoluyla birleşmede izlenen yol; aşağıdaki farklılıklar dışında yeni bir şirket kurulması yolu ile iki veya daha fazla şirketin birleşmesinde de aynen geçerlidir;
Yeni kurulan şirketle birleşecek şirketlerin varlıkları ayni sermaye olacağı için; mahkemece atanan bilirkişilerin ayni sermaye olarak konulacak bu varlıkları da değerlemeleri gerekir. Yeni kurulacak şirket söz konusu olduğundan şirket kuruluşu işlemleri yapılmaldır,yapılması gereken bir diğer işlemde birleşme kararı alan şirketlerin infisahlarının tescilidir.

b)Ticaret Siciline Müracaatta İstenen Belgeler:
AŞ de Birleşmenin Tescilinde Ticaret Sicilince İstenen Belgeler:
1.Dilekçe (İmzalı-kaşeli)
2.Birleşme kararının alındığı genel kurul toplantı tutanağı (Noter onaylı)
3.Hazirun cetveli (Aslı veya noter onaylısı)
4.Bilanço (Birleşmeye esas alınan)
5.Birleşme sözleşmesi (Noter onaylı 2 adet)
6.Borç beyanı (Devir olan şirketten 2 adet)
7.Borç taahhüdü ( 2 adet- devir alan şirketten )
8.Özvarlık tespitine dair mahkeme kararı ve bilirkişi raporu
9.Hükümet temsilcili atama yazısı (Aslı)
10.Gündem
Birleşmenin hemen hüküm ifade edeceği hallerde;
11.Devir alınan şirketin alacaklılar listesi ve muvafakat kağıtları
12.Borçların ödenmesi halinde ödendi makbuzları,

Ltd de Birleşmenin Tescilinde Ticaret Sicilince İstenen Belgeler:
1.Dilekçe (İmzalı-kaşeli )
2.Birleşme kararının alındığı ortaklar kurulu kararı(1 adet)
3.Birleşme bilançosu (2 adet- birleşmeye esas alınan)
4.Birleşme sözleşmesi (Noter onaylı-2 adet)
5.Yeminli Mali Müşavir raporu ve aynı kişiye ait faaliyet belgesi
6.Borç taahhüdü (Devir alan şirketten 2 adet)
7.Borç beyanı (Devir olan şirketten-2 adet)
Birleşmenin hemen hüküm ifade edeceği hallerde;
-Devir alınan şirketin alacaklılar listesi ve muvafakat kağıtları
-Borçların tamamının ödenmesi halinde ödendi makbuzları



Bu arada son 10 yıldır hazırlanan yeni Türk Ticaret Yasasınında artık sonuna gelindiği yakında yasanın meclisten çıkacağı tahmin ediliyor,
Bu yeni yasada halen yürürlükte olan TTK ya göre ticari işlemlerde pek çok çağdaş çözümün yer aldığını da takip ediyoruz.
Bekleyip yeni uygulamaya göre işlem yapıp yapmama konusunda karar verilmesi gerekir.

KDV tevkifatları-7/11/2008

KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ TASLAĞI (TEVKİFAT UYGULAMASI)
A. TAM TEVKİFAT UYGULAMASI-Aşağıdaki işlemlerde işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin tamamı mal veya hizmetin alıcıları tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilerek vergi dairesine ödenecektir.
1. YURT DIŞINDAN TEMİN EDİLEN HİZMETLERDE SORUMLULUK UYGULAMASI
KDV Kanununun 1 inci maddesine göre bir hizmetin verginin konusuna girebilmesi için Türkiye'de ifa edilmesi gerekmektedir. Aynı Kanunun (6/b) maddesinde ise Türkiye'de yapılan veya faydalanılan hizmetlerin Türkiye'de ifa edilmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre, ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanların Türkiye'de yaptığı hizmetler ile bunların yurt dışında yaptığı ancak Türkiye'de faydalanılan hizmetler KDV'ye tabi olacaktır. Bu gibi hizmet ifalarında mükellef esas olarak yurt dışındaki firma olmakla birlikte, firmanın Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması nedeniyle vergi, hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından bağlı bulunulan vergi dairesine Kanunun 9 uncu maddesi gereğince sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir.
Verginin sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi için hizmetten Türkiye'de faydalanan muhatabın gerçek usulde KDV mükellefi olması şart değildir. KDV mükellefiyeti bulunmayanlar da yurt dışından temin ettikleri ve Türkiye'de faydalandıkları hizmetler nedeniyle vergi tevkifatı yapmak zorundadır.
Yurt dışından temin edilen ve tevkifata tabi tutulması gereken hizmetlere ilişkin örnekler aşağıdadır.Örnek 1:Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayan firmalar tarafından;
- Türkiye'de inşa edilecek bir alış-veriş merkezi için çizilen mimari proje,
-Türkiye'de faaliyette bulunan enerji santralinin işletilmesine ilişkin olarak verilen danışmanlık

hizmeti,
- KDV mükellefiyeti olmayan genel bütçeli bir idareye verilen yazılım hizmeti,
- KDV mükellefiyeti olmayan bir sivil toplum kuruluşuna konusuyla ilgili olarak dünyadaki hukuki gelişmeler hakkında bilgi gönderilmesi.
Yurt dışından temin edilen ancak tevkifata tabi tutulmaması gereken hizmetlere ilişkin örnekler aşağıdadır.Örnek 2:
- İhraç edilecek mallar için yurt dışındaki firmalar tarafından yurt dışında verilen gözetmenlik, reklâm ve tanıtım, müşteri bulma ve benzeri hizmetler, ihraç konusu malın yurt dışında tüketilecek olması nedeniyle KDV' ye tabi değildir. Bu hizmetler nedeniyle yurt dışındaki firmaya ödenecek bedeller nedeniyle tevkifat uygulanmayacaktır.
- Türkiye'deki otel, hastane, özel okul gibi hizmet işletmeleri için yurt dışında yapılan reklâm ve tanıtım hizmetleri, yurt dışında ifa edildiğinden ve Türkiye'de yararlanma kesin olmadığından KDV'ye ve bu amaçla ödenen bedeller tevkifata tabi değildir.

Ancak bu hizmet işletmeleri için yurt dışında müşteri bulan firmaya, Türkiye'ye gönderdiği müşteriler için ödenen komisyon ve benzeri bedeller üzerinden KDV hesaplanması ve bu KDV tutarının sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi gerekmektedir.
-Türkiye'deki firmanın yurt dışındaki tazminat davasını yurt dışındaki mahkemelerde takip eden avukatın yaptığı hizmet yurt dışında ifa edildiğinden ve hizmetten yurt dışında faydalanıldığından KDV'nin konusuna girmemektedir. Bu nedenle avukata ödenen bedeller üzerinden KDV hesaplanıp sorumlu sıfatıyla beyan edilmeyecektir.
2. GELİR VERGİSİ KANUNUNUN 18 İNCİ MADDESİ KAPSAMINA GİREN İŞLEMLERDE SORUMLULUK UYGULAMASI
2.1. Genel Olarak KDV Kanununun (1/l) maddesine göre, serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler vergiye tabidir. Buna göre, sözü edilen faaliyetleri mutad ve sürekli bir şekilde yapanlar gerçek usulde KDV mükellefi olacak, bunların arızi nitelik taşıyan serbest meslek faaliyetlerinde ise vergi uygulanmayacaktır.
Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren faaliyetlerde de yukarıdaki hüküm geçerli olacaktır. Sözü edilen 18 inci madde kapsamına giren faaliyetlerin mutad ve sürekli bir çerçevede sürdürülmesi gerçek usulde KDV mükellefiyetini gerektirmektedir. Bu faaliyetlerin arızi olarak yapılması halinde ise vergi aranılmamaktır.
Buna göre, serbest meslek faaliyetlerinde KDV uygulaması aşağıdaki şekilde yürütülecektir.
(1) Bu faaliyetlerin arızi şekilde yapılması KDV'ye tabi olmadığından, arızi olarak serbest meslek faaliyetinde bulunanların KDV mükellefiyetleri tesis edilmeyecektir.
(2) Bu faaliyetleri mutad ve sürekli olarak yapanların, prensip olarak, KDV mükellefiyeti tesis ettirmeleri gerekmektedir. Ancak, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren teslim ve hizmetleri münhasıran aynı Kanunun 94 üncü maddesinde belirtilen kişi ve kuruluşlara yapanların hesaplayacağı KDV'nin bu kişi veya kuruluşlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Serbest meslek erbabının bu uygulamadan faydalanabilmesi için gerçek usulde KDV mükellefiyetlerinin sadece Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren işlemlerden ibaret olması ve işlemlerinin tamamının aynı Kanunun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlara yapılması gerekmektedir.
Ayrıca, sorumluluk uygulaması kapsamında işlem yapılabilmesi için Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren kişilerin bu şekilde işlem yapılmasını önceden vergi sorumlusuna bildirmesi gerekmektedir.
İşlemlerine ait verginin beyan ve ödeme mükellefiyeti sorumlular tarafından yerine getirilen serbest meslek mensupları (Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde sayılanlar) ayıca KDV beyannamesi vermeyecek ve defter tutmayacaklardır. İşlemin belgelenmesi ise Vergi Usul Kanununun genel hükümlerine göre gerçekleştirilecektir.
Bu uygulamaya göre, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar, aynı Kanunun 18 inci maddesi kapsamına giren kişilere yapacakları ödemeler ile ilgili olarak gelir vergisi stopajına esas olan miktar üzerinden KDV hesaplayıp sorumlu sıfatıyla beyan edip ödeyeceklerdir.
Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren teslim veya hizmetleri aynı Kanunun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar yanında bu maddede yer almayanlara da yapanlar bu uygulamadan faydalanamayacaktır.
(3) Sorumluluk uygulamasını tercih etmeyenler ile esasen bu kapsama girmesi mümkün olmayan mükelleflerin, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar ile bunlar dışındakilere yaptıkları teslim ve hizmet ifaları sebebiyle hesaplanan KDV kendileri tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilip ödenecektir. Bu mükellefler genel hükümler çerçevesinde defter tutacak, belge düzenleyecek ve KDV beyannamesi vereceklerdir. Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi ve kuruluşların bu işlemler sebebiyle vergi sorumlulukları söz konusu değildir.

2.2. Bildirim Zorunluluğu GVK 94.md sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar serbest meslek faaliyeti kapsamında yaptıkları hizmet alımlarında hizmeti verenlerden bir yazı talep edeceklerdir. Bu yazıda hizmeti verenler;
-faaliyetlerinin arızi olması nedeniyle KDV' ye tabi olmadığını veya
-faaliyetlerinin KDV'ye tabi olduğunu ve hesaplanacak KDV'nin sorumlu sıfatıyla beyanını tercih ettiklerini veya
-faaliyetlerinin KDV'ye tabi olduğunu ve bu Tebliğin (A/2.1) bölümünün (3) numaralı ayırımında belirtilen şartları taşımaları nedeniyle hesaplanacak verginin kendileri tarafından mükellef sıfatıyla beyan edileceğini,belirteceklerdir. Bu yazı Vergi Usul Kanununun muhafaza ve ibraz hükümleri gereğince saklanacak ve gerektiğinde yetkililere ibraz edilecektir.
GVK 94 , kişi, kurum ve kuruluşlar, bu beyanlar uyarınca KDV tevkifatı yapmak zorunda olmadıkları hizmet erbabına ilişkin olarak;
-hizmeti verenin adı, soyadı, unvanı, açık adresi, vergi kimlik numarası,
-hizmetin niteliği,
-tevkifat yapılmamasının nedeni,
-gider pusulasının veya serbest meslek makbuzunun tarih ve numarası,
-ödeme tutarı, bilgilerini, aylık dönemler ve alımların tamamı itibariyle bir liste halinde düzenleyerek hizmetin alındığı ayı izleyen ayın 15 inci günü mesai saati bitimine kadar elektronik ortamda (http://www.gib.gov.tr/) GİB e bildireceklerdir. Bu bildirimi yapmayanlar, hizmetin KDV'ye tabi olup beyan edilmediğinin vergi idaresince tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergiden hizmeti verenle birlikte müteselsilen sorumlu olacaktır.

3. KİRALAMA İŞLEMLERİNDE SORUMLULUK UYGULAMASI KDV Kanununun (1/3-f) maddesine göre, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi işlemleri verginin konusuna girmektedir. Buna göre, söz konusu mal ve hakların kiraya verilmesi işlemi, ticari, sınaî, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde verilen bir hizmet olmasa dahi KDV'ye tabi olacaktır.
Bu kiralama işlemleri ile ilgili KDV;
- Kiraya verenin başka faaliyetleri nedeniyle gerçek usulde KDV mükellefiyetinin bulunmaması,
- Kiralayanın gerçek usulde KDV mükellefi olması, şartlarının birlikte var olması halinde, kiralayan tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir. Kiralama işleminin vergiden müstesna olması halinde,mükellef/sorumlu sıfatıyla vergi beyan edilmeyeceği tabiidir.
Kiraya verenin başka faaliyetleri dolayısıyla gerçek usulde KDV mükellefi olması halinde, sorumluluk uygulaması söz konusu olmayacak; kiraya veren, kiralama faaliyetleri ile ilgili KDV'yi diğer faaliyetleri ile birlikte genel esaslara göre beyan edecektir.
Kiralayanın gerçek usulde KDV mükellefi olmaması halinde ise kira bedeli üzerinden hesaplanan KDV kiraya veren tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilecektir. Kiraya verenin başka nedenlerle KDV mükellefiyeti olmaması bu uygulamaya engel değildir.

4. REKLÂM VERME İŞLEMLERİNDE SORUMLULUK UYGULAMASI Gerçek usulde KDV mükellefi olan bazı işletmeler KDV mükellefiyeti olmayan;
- amatör spor kulüplerine, oyuncularının formalarında gösterilmek,
- şahıslara veya kuruluşlara ait bina, arsa, arazi gibi yerlerde duvarlara yazılmak, pano olarak

yerleştirilmek,
- dergi, kitap gibi yazılı eserlerde yayınlanmak ve benzeri şekillerde reklâm vermektedir. Bu şekilde reklâm verme işlemleri ile ilgili KDV, reklâmı alanların gerçek usulde KDV mükellefi olmaması halinde, reklâmı verenler tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir. Reklâm verenlerin gerçek usulde KDV mükellefi olmaması halinde ise reklâm hizmetine ilişkin KDV, başka nedenlerle KDV mükellefiyeti bulunsun bulunmasın reklâm alanlar tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilecektir.
5. SINIR TİCARETİ YOLUYLA İTHAL EDİLEN MALLAR KDV Kanununun (1/2) maddesi uyarınca, sınır ticareti yoluyla mal ithali KDV' ye tabi bulunmaktadır. Bu suretle ithal edilen malların yurtiçinde tesliminde de Kanunun (1/1) maddesi kapsamında vergi uygulanacağı tabiidir. Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi veya iş merkezi bulunmayanlar tarafından ithal edilen malların yurtiçinde tesliminden doğan KDV' nin, Kanunun 9 uncu maddesi gereğince alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenmek üzere tevkifata tabi tutulması gerekmektedir.Ancak bu durumda ithalde ödenen KDV' nin indirim konusu yapılamaması söz konusu olmaktadır. Bu nedenle, Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi veya iş merkezi bulunmayanlar tarafından sınır ticareti yoluyla ithal edilen malların yurtiçinde tesliminde, bu mallar için gümrükte vergi ödendiğinin belgelendirilmesi ve alıcıların gider pusulası düzenlemesi koşuluyla tevkifat yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
B. KISMİ TEVKİFAT UYGULAMASI
1. KISMİ TEVKİFATIN MAHİYETİ VE TEVKİFAT UYGULAYACAK ALICILAR Tebliğin (B/2) bölümü kapsamındaki teslim ve hizmetlerde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin tamamı değil, bu işlemler için ilgili bölümlerde belirlenen orandaki kısmı alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecek, tevkifata tabi tutulmayan kısım ise satıcılara ödenecek ve bunlar tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilecektir.Tevkifat yapacak alıcılar aşağıda belirtilmiştir. (Tevkifat uygulaması kapsamındaki her bir işlemle ilgili olarak sonraki bölümlerde farklı bir açıklama yapılmış olması halinde bu açıklamaya göre işlem yapılacaktır).
a) Gerçek usulde KDV mükellefleri,
b) Belirlenmiş İdare, Kurum ve Kuruluşlar:
Birbirlerine karşı yaptıkları tevkifat kapsamındaki işlemler hariç olmak üzere, KDV mükellefi olsun olmasın;
- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare ve kurumlar, il özel idareleri, belediyeler ve bunların teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,
- Döner sermayeli kuruluşlar,
- Kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
- Bankalar (katılım bankaları dahil),
- Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri),
- Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,
- Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,
- Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya

da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler,
- Hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasına kote edilmiş şirketler,
- Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına bağlı mükellefler.
2. TEVKİFAT UYGULANACAK HİZMETLER
2.1. BELİRLENMİŞ İDARE, KURUM VE KURULUŞLARA YAPILAN BAZI HİZMETLER
2.1.1. Sorumlu Tayin Edilen İdare, Kurum ve Kuruluşlar Tebliğin (B/2.1.2) bölümünde belirtilen hizmetlerde yine bu Tebliğin (B/1.b) ayrımında sayılan alıcılar tarafından tevkifat uygulanacaktır.5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare ve kurumların tevkifat uygulaması kapsamındaki alımlarına ait bedellerin, genel bütçe ödenekleri dışındaki bir kaynaktan ödenmesi tevkifat uygulanmasına engel değildir.

2.1.2. Tevkifat Uygulanacak Hizmetler ve Tevkifat Oranı Tebliğin (B/1.b) ayrımında sayılan alıcılara karşı ifa edilen;
- Yapım işleri ile bu işlere ilişkin mühendislik-mimarlık ve etüt-proje,
- Temizlik,
- Bahçe ve çevre bakım,
- Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım,
- Her türlü yemek servisi,
- Danışmanlık ve denetim,
- Organizasyon (konser, fuar, kutlama, parti, kokteyl, davet, kongre, seminer, panel, tanıtım ve benzeri) ,
- Araç kiralama (şoförü ile birlikte olsun olmasın otomobil, otobüs, kamyon, iş makinesi ve benzerlerinin kiralanması) hizmetleri KDV tevkifatına tabidir. Tevkifat oranı yapım işleri ile bu işlere ilişkin mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetlerinde (%30), bu bölüm kapsamındaki diğer hizmetlerde (%60) olarak uygulanacaktır.
Tevkifat kapsamına giren bu işlemlerin tamamı "hizmet" mahiyetindedir. KDV Kanununun 2 nci maddesinde tanımı verilen "teslim" mahiyetindeki işlemler bu bölümde düzenlenen tevkifat uygulaması kapsamına girmemektedir.
Bu nedenle, yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşların, tevkifat kapsamına giren hizmetlerde kullanılmak üzere piyasadan yapacakları mal (Tebliğin B/3 bölümü kapsamındaki mallar hariç) alımlarında tevkifat uygulanmayacaktır.
Ancak, kapsama giren hizmetleri ifa edenlerin bu amaçla kullandıkları mallara ait tutarlar hizmet bedelinden düşülmeyecek; tevkifat, kullanılan mallara ait tutarlar da dahil olmak üzere toplam hizmet bedeli üzerinden hesaplanacaktır. Örnek: Bir banka şubesi bahçe duvarının inşası işini malzeme kendisine, işçilik müteahhide ait olmak üzere 4.000 YTL karşılığında ihale etmiştir. Banka kum, demir, çimento, tuğla, briket vb. malzemeyi piyasadan 6.000 YTL' ye temin etmiştir. Banka şubesi malzemelerin alımı sırasında tevkifat uygulamayacak, müteahhidin yapacağı 4.000 YTL tutarındaki hizmet ise tevkifata tabi olacaktır.

Bankanın, bahçe duvarı yapım işini malzemeler de müteahhide ait olmak üzere 10.000 YTL karşılığında ihale etmesi halinde, müteahhidin faturasında malzeme ve işçilik tutarları 6.000 ve 4.000 YTL olarak ayrı ayrı gösterilse bile, 10.000 YTL tutarındaki toplam bedel üzerinden hesaplanacak KDV'ye, yapım işleri için geçerli olan oranda tevkifat uygulanacaktır.

2.1.3. Tevkifata Tabi Tutulan Hizmetlerin Kapsamı
2.1.3.1. Yapım İşleri ile Bu İşlere İlişkin Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetleri
2.1.3.1.1. Bu bölüm kapsamına aşağıdaki hizmetler girmektedir.
- Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi, toprak ıslahı, taşkın koruma, dekapaj ve benzerlerine ilişkin her türlü inşaat işleri.
- Yukarıda sayılan yapılarla ilgili tesisat, imalat, ihrazat, nakliye, ısıtma-soğutma sistemleri, ses sistemi, görüntü sistemi, ışık sistemi, tamamlama, (boya badana dahil) her türlü bakım-onarım, dekorasyon, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma, güçlendirme, montaj ve demontaj ve benzeri işler. (Bu işler, yukarıda belirtilen yapılarla ilgili olmakla birlikte inşaat işinden sonra veya inşaat işinden bağımsız olarak yapılması halinde de bu kapsamda tevkifata tabi tutulacaktır.)
-Yapım işleri ile birlikte ifa edilen; mimarlık, mühendislik, etüt, proje, harita (kadastral harita dahil), kadastro, imar uygulama, her ölçekte imar planı hazırlama ve benzeri hizmetler.
Bu hizmetler yapım işlerinden ayrı olarak verildiği takdirde bu Tebliğin (B/2.1.3.5) bölümü kapsamında değerlendirilecektir.

2.1.3.1.2. Tebliğin (B/2.1.3.1) bölümü kapsamındaki işlerde, 30/04/2006 (bu tarih dahil) tarihinden önce ihalesi tamamlanmış işlere ilişkin faturalarda gösterilen KDV tutarı tevkifata tabi tutulmayacaktır. ("ihale" ibaresi, yapım işlerinin yazılı bir sözleşmeye dayanarak yaptırılmasını ifade etmekte olup herhangi bir ihale düzenlenmeden taraflar arasındaki sözleşme hükümleri uyarınca gerçekleştirilen yapım işlerini de kapsamaktadır.)
Tevkifata tabi tutulmayacak yapım işlerinin yüklenicileri, 30/04/2006 (bu tarih dahil) tarihinden önce alt yüklenicilere devrettikleri kısımlara ait KDV üzerinden tevkifat yapmayacaklardır. Ancak, 30/04/2006 (bu tarih dahil) tarihinden önce sözleşmesi imzalanan yapım işi yüklenicilerinin bu tarihten sonra alt yüklenicilere devrettikleri veya devredecekleri kısımlara ait KDV üzerinden ise tevkifat yapmaları gerekmektedir.
2.1.3.1.3. Yüklenicileri tarafından tamamen veya kısmen alt yüklenicilere (taşeronlara) veya daha alt yüklenicilere devredilen yapım işlerinde, işi devreden her yüklenici tarafından, kendisine ifa edilen hizmete ait KDV üzerinden tevkifat yapılacaktır.

Bu uygulamada aşağıdaki açıklamalara göre işlem yapılacaktır.
(1) Alıcının bu Tebliğin (B/1.b) ayrımında sayılanlar arasında yer almaması halinde ilk yüklenicinin ve alt yüklenicilerin bu kapsamdaki hizmetleri tevkifata tabi tutulmayacaktır. Ancak ilk yüklenicinin (B/1.b) ayrımında yer alması halinde ilk aşamada tevkifat kapsamına girmeyen bu işin kısmen veya tamamen devredildiği alt yüklenicilerden ilk yüklenici tarafından tevkifat yapılacaktır.Örnek:Bu Tebliğin (B/1.b) ayrımı kapsamına girmeyen (A) limitet şirketi, yaptıracağı hizmet binası inşaatını (B) anonim şirketine ihale etmiştir. (B), hisse senetleri İMKB' ye kote edilmiş bir şirkettir.(B), bu inşaatın su basmanı işini (C) firmasına yaptırmaktadır.Bu durumda, (B)'nin (A)' ya düzenlediği faturada tevkifat uygulanmayacak, (C)'nin (B)' ye düzenlediği faturada ise tevkifat uygulanacaktır.
(2) Alıcı ve ilk yüklenicinin (B/1.b) ayrımında yer alması halinde tevkifat söz konusu değildir. Ancak ilk yüklenicinin bu yapım işini (B/1.b) ayrımında yer almayan alt yüklenicilere devretmesi halinde tevkifat uygulanacaktır.
(3) Tevkifata tabi bulunan işlerin KDV Kanunu hükümleri çerçevesinde vergiden müstesna olması halinde, işlem bedelleri üzerinden KDV hesaplanmayacağı için herhangi bir tevkifat yapılmayacağı tabiidir. Ancak, vergiden istisna olan işlerin alt yüklenicilere devredilmesi ve alt yüklenicilerin yaptığı işlemin istisna kapsamına girmemesi halinde, alt yüklenicilerin gerçekleştirdikleri işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisi genel esaslar çerçevesinde tevkifata tabi tutulacaktır.
(4) Yukarıda belirtilen işlerin, kamu yatırımlarının finansman şekillerinden biri olan yap-işlet-devret modeli çerçevesinde yaptırılan işlerle ilgili olarak verilmesi tevkifat uygulamasına engel teşkil etmeyecektir. Örnek;Tebliğin (B/1.b) ayırımı kapsamına giren bir kuruma yap-işlet-devret modeli çerçevesinde bir baraj inşaatı yapan (A) İnşaat A.Ş., hafriyat işini (B) Taşeron A.Ş.'ye vermiştir. (B)'nin (A)'ya yaptığı söz konusu işe ait bedel üzerinden hesaplanan KDV'nin (%30)'u (A) tarafından tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir. (A)'nın Tebliğin (B/1.b) ayrımı kapsamında olup olmaması tevkifat uygulamasına engel olmayacaktır.
2.1.3.2. Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri
Temizlik hizmetleri sektörünün yaygın olarak sunduğu hizmetler;
- Bina temizliği,

- Sokak temizliği
- Sağlık kuruluşlarının hijyenik temizliği ve hastane atıklarının imhası,
- Çöp toplama ve toplanan çöplerin imhası,
- Park ve bahçeler ile mezarlık alanlarının temizliği ve bakımı,
- Haşere mücadelesi,
- Demiryolu ve kara nakil vasıtalarının temizliği ve benzeri işlerden oluşmaktadır.
Bina temizliğine; binaların müştemilat ve eklentileri dahil iç ve dış cephesinin temizliği ile her türlü mefruşatının (halı, perde, koltuk, süs eşyası vb.) bina içinde veya dışında yaptırılan temizliği dahildir. Ayrıca havlu, çarşaf, elbise, çamaşır gibi eşyaların kuru temizlettirilmesi veya yıkattırılması da temizlik hizmetleri kapsamında tevkifata tabi olacaktır.
Ancak, temizlik işlerinde kullanılacak deterjan, süpürge vb. malzemenin piyasadan satın alınması sırasında tevkifat uygulanmayacağı tabiidir.
Öte yandan, bu Tebliğin (B/1.b) ayrımı ile sorumlu tayin edilenlerin park ve bahçeler ile bulvar, refüj, göbek, rekreasyon alanları ve havuzların bakımı, bitkilendirilmesi, sulanması haşere mücadelesi, sokak hayvanlarının toplanması ve ıslahına ilişkin hizmet alımları da tevkifata tabi olacaktır.

2.1.3.3. Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve Onarım Hizmetleri
Bu Tebliğin (B/1.b) ayrımında sorumlu tayin edilenlere ait veya bu idare, kurum ve kuruluşlara tahsis edilen ve faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetlerine ilişkin bedel üzerinden tevkifat uygulanacaktır.

Örnek:Belediyenin satın aldığı kamyon şasisi üzerinde kasa, çöp konteyneri, depo ve benzeri ilaveler yaptırmak suretiyle tadilat uygulanması halinde tadilat bedelleri üzerinden hesaplanan KDV tevkifata tabi olacaktır.Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtların bakım hizmetleri, bunların kendinden beklenen işlevleri sağlamak için belli aralıklarla veya gerektiği zaman yapılan faaliyetlerdir. Bu hizmet sırasında bakımı yapılan eşyanın belli aksam ve parçalarının değiştirilmesi de hizmetin ayrılmaz bir parçasıdır. Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtların onarımı ise bozulmuş, eskimiş araçların kullanılabilir hale getirilmesinden ibarettir. Bakım hizmetinde olduğu gibi onarım hizmetinde de onarılan şeye ait bazı parçaların değiştirilmesi işin tabii bir sonucudur. Dolayısıyla, makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait bakım ve onarım hizmetlerinin yalnızca işçilik hizmetinden ibaret sayılması söz konusu olmayıp, bu hizmetin gereği olarak yapılan mal, malzeme ve parça teslimleri de bakım ve onarım hizmetine dahil bulunmaktadır. Ancak, bu hizmetlerde kullanılacak malzeme, yedek parça, sarf malzemesi gibi malların tadil bakım ve onarımı yaptıranlar tarafından piyasadan satın alınıp bu işleri yapanlara verilmesi halinde, malların piyasadan satın alınması sırasında tevkifat uygulanmayacaktır.
2.1.3.4. Yemek Servis Hizmetleri Yemek servis hizmetleri; Tebliğin (B/1.b) ayrımında sayılan idare, kurum ve kuruluşların personel, öğrenci, hasta, müşteri, misafir, yolcu sıfatı taşıyan kişilerin yemek ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapacakları hizmet alımlarını kapsamaktadır.
Örnek:Milli Eğitim Bakanlığının taşımalı eğitim kapsamında öğrencilere verilen öğle yemeği alımlarında, yemeği hazırlayan ve/veya dağıtımını yapan yüklenicilere yapılacak ödemelerden KDV tevkifatı yapılacaktır. Toplu yemek ve benzeri hizmet alımları da tevkifata tabidir.
Yukarıda belirtilen amaçlarla yapılan hizmet alımlarının, tevkifat yapmakla sorumlu idare, kurum veya kuruluşlara ait bir yerde hazırlanması (pişirilmesi) veya tüketilmeye hazır halde temin edilmesi tevkifat uygulanmasına engel değildir. Bazı şirketlerin üreterek pazarladıkları ve oluşturulan sisteme dahil işyerlerinde yeme içme hizmeti teminine imkan veren yemek (karne-bilet) çeklerinin bedeli üzerinden hesaplanan KDV, tevkifata tabi tutulmayacaktır. Ancak, yemek servis hizmetinin hizmeti alan idare, kurum veya kuruluşun bünyesinde ve doğrudan yemek çekini satan firma tarafından verilmesi halinde tevkifat uygulanacaktır. Öte yandan, tevkifat yapmak zorunda olan idare, kurum ve kuruluşların kendi personeli marifetiyle hazırlanacak yemekler için piyasadan yiyecek maddeleri ve bu işle ilgili çeşitli malzemeleri satın alması tevkifata tabi değildir.
2.1.3.5. Danışmanlık ve Denetim Hizmetleri Tebliğin (B/1.b) ayrımında sayılan idare, kurum ve kuruluşlara sunulan piyasa etüt - araştırma ve ekspertiz hizmetleri ile bu kuruluşlara yapılan herhangi bir teslim ya da hizmet kapsamında veya bu teslim ya da hizmetin devamı niteliğinde verilen ve bedeli ayrıca belirlenen eğitim hizmetleri danışmanlık hizmeti kapsamında değerlendirilecek ve tevkifata tabi tutulacaktır. Uluslararası gözetim şirketleri tarafından ifa edilen gözetim hizmetleri ile araç, makine, teçhizat ve benzerlerinin kalite kontrol ve test edilmesine ilişkin hizmetler de bu kapsamda tevkifata tabidir.
Avukatların hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekâlet akdi çerçevesinde (icra vb.) verdikleri hizmetler de dahil olmak üzere avukatlık ve danışmanlık hizmetleri de tevkifata tabidir. Aynı şekilde SM, SMMM ve YMM'ler ile bunlar tarafından oluşturulan şirketler tarafından verilen muhasebe, denetim, rapor hazırlanması, danışmanlık ve benzeri hizmetlerde de tevkifat uygulanacaktır.Yazılı ve görsel medya takip hizmetleri ile ilan, reklâm ve benzeri hizmetler danışmanlık ve denetim hizmetleri kapsamında değerlendirilmeyecektir.
2.2. ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİ
2.2.1. Sorumlu Tayin Edilenler Bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara verilen özel güvenlik hizmetleri (%90) oranında tevkifata tabidir.
2.2.2. Kapsam Güvenlik hizmetleri sektöründe faaliyet gösteren işletmeler kendilerine bağlı güvenlik görevlileri marifetiyle genel olarak; sabotaj, yangın, hırsızlık, soygun, yağma, yıkma tehditlerine karşı caydırıcı ön tedbirleri almaktadırlar. Bunun yanında söz konusu şirketler güvenlik sistemi oluşturulması ve izlenmesi, giriş çıkış kontrolü, danışma hizmeti, santral, trafik hizmeti, yangınla mücadele, değerli evrak, nakit, maden gibi kıymetlerin bir yerden başka bir yere taşınması, ikaz-ihbar, ilk yardım, alarm izleme ve koruma hizmetlerini de sunmaktadırlar.
Bu Tebliğin uygulanmasında, sayılan bu ve benzeri tüm hizmetler özel güvenlik hizmetlerinin içinde kabul edilecektir.
2.3. İŞGÜCÜ TEMİN HİZMETLERİ
2.3.1. Sorumlu Tayin Edilenler Bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanların, faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili işlemlerde kullanacakları işgücü temin hizmeti alımlarına ait hesaplanan KDV (%90) oranında tevkifata tabi tutulacaktır. 2.3.2. Kapsam KDV mükellefi bazı işletmeler faaliyetlerinin yürütülmesine ilişkin olarak ihtiyaç duydukları işgücünü kendilerine hizmet akdi ile bağlı ücretli statüsünde hizmet erbabı çalıştırarak temin etmek yerine, alt işverenlerden veya bu alanda faaliyette bulunan diğer kurum, kuruluş veya organizasyonlardan temin etmektedirler.
Bu şekilde ortaya çıkan hizmetlerde aşağıdaki şartların varlığı halinde tevkifat uygulanacaktır.
(1) Temin edilen elemanların, hizmeti alana ücretli statüsünde hizmet akdiyle bağlı olmaması gerekmektedir.
(2) Temin edilen elemanların, hizmeti alanın sevk ve idaresi altında çalıştırılması gerekmektedir. Elemanların işletmenin asıl faaliyet konusu olan mal ve hizmet üretiminin bütün safhaları ya da çeşitli safhalarında çalıştırılması halinde, sevk ve idarenin hizmeti alan işletmede olduğu kabul edilecektir.Hastanelere verilen yazışma, veri giriş, hazırlama ve kontrol, hasta yardımcılığı, hasta karşılama ve yönlendirme, hasta taşıma, hasta danışmanlığı, tıbbi dokümantasyon, sekreterlik ve benzeri işlerde kullanılan elemanların, hastane yönetiminin bilfiil sevk ve idaresi altında çalışması gerektiğinden, söz konusu işler eleman temin hizmeti olarak değerlendirilecektir.
İşgücü temini hizmetlerinde tevkifat uygulamasına ilişkin açıklayıcı örnekler aşağıdadır.
Örnek 1: İmalatçı (A) firması, üretim faaliyetinde çalıştırmak üzere (B) firmasından, ürünlerin ambalajlama işlerinde çalıştırmak üzere (C) firmasından eleman temin etmiştir. (B) ve (C) firmalarından yapılan bu eleman tedariki işgücü temin hizmeti alımı mahiyetinde olduğundan tevkifata tabi olacaktır. Örnek 2: (A) firması, ürünlerinin pazarlama ve tanıtımını, müşteri ile birebir temas kuran elemanlar aracılığıyla yapmaktadır. Firma bu işi;
- kendisiyle ücret akdi bulunan,
- kişisel başvuruları üzerine anlaşmaya varılan,
- (B) firmasından temin edilen, elemanlar aracılığıyla yürütmektedir.
İlk iki gruba giren elemanlar bakımından tevkifatın söz konusu olmayacağı tabiidir. (B) firmasından yapılan eleman temini, işgücü temin hizmeti alımı mahiyetinde olduğundan yani elemanların sevk, idare ve kontrolü fiilen (A) firmasında bulunduğundan tevkifat kapsamında işlem yapılacaktır. Örnek 3: (A) firması, işyeri merkezinin farklı bir binaya taşınması için (B) firması ile anlaşma yapmış, (B) firması taşıma işini 6 eleman kullanarak sözleşme şartlarına uygun olarak yerine getirmiştir.
Bu işlemde işgücü temin hizmeti değil taşıma hizmeti alınması söz konusu olduğundan tevkifat uygulanmayacaktır. Ancak (B) firması, taşıma işinde kullanacağı elemanları (C) firmasından temin etmişse, taşıma işinde kullanılacak elemanların sevk ve idaresi (B) firmasında olduğundan söz konusu elemanların (C) firmasından temini tevkifata tabi olacaktır. Örnek 4: (A) bankası ile mali müşavirlik hizmeti sunmak üzere anlaşması bulunan (B) mali müşavirlik işletmesinin bazı elemanları, belirli dönemlerde kayıtlarını tutmak üzere (A) bankasının mekânlarında çalışmaktadır. Eleman tahsisi şeklindeki bu hizmet, mali müşavirlik hizmetinin tamamlayıcı unsuru olarak sunuluyor ve bedeli de mali müşavirlik bedeli içinde tahsil ediliyorsa tevkifata tabi olmayacaktır. Ancak muhasebe kayıtlarının tutulması işini yapan elemanlar, 3568 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen meslekî hizmetlere ilişkin anlaşma bulunmayan herhangi bir firmadan temin ediliyorsa tevkifat uygulanacaktır.
2.4. YAPI DENETİM HİZMETLERİ Yapı denetim kuruluşlarının, bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara verdikleri yapı denetim hizmetleri (%90) oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
Yukarıda belirtilenlere verilen yapı denetim hizmetlerinde bedelin belediyeler, il özel idareleri veya başka kurumlar aracılığıyla ödenmesi halinde de tevkifat, hizmeti satın alan ve adına yapı denetim hizmeti faturası düzenlenen alıcı tarafından uygulanacaktır. Belediyeler, il özel idareleri veya başka kurumlar tarafından bizzat satın alınmayan yapı denetim hizmetlerine ilişkin bedellerin, bunlar adına açılan hesaplardan ödenmesi nedeniyle sorumlu sıfatıyla KDV tevkifatı yapmaları söz konusu değildir.

2.5. FASON OLARAK YAPTIRILAN TEKSTİL VE KONFEKSİYON İŞLERİ İLE ÇANTA VE AYAKKABI DİKİM İŞLERİ 2.5.1. Sorumlu Tayin Edilenler Bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara yapılan fason tekstil ve konfeksiyon işleri ile çanta ve ayakkabı dikim işleri (%90) oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.

2.5.2. Kapsam Fason imalatın şartı, imal edilecek mal ile ilgili ana hammadde başta olmak üzere hammaddelerin fason iş yaptıranlarca temin edilmesidir. Fason işlerde mamul bir bütün olarak imal ettirilebileceği gibi, üretim aşamaları itibariyle kısmi olarak fason iş yaptırılması da mümkündür. Örneğin; bir konfeksiyon firmasının pazarlayacağı gömleklerin kumaşını, kesimini, dikimini ayrı ayrı firmalara fason olarak yaptırması halinde her bir kısmi iş tevkifat uygulaması kapsamına girecektir.
Fason iş yapanların, başkalarına fason iş yaptırmaları, her iki fason iş bakımından tevkifat uygulamasına engel değildir. Örneğin; imal edip pazarladığı pantolonların bir kısmını fason olarak imal ettiren bir mükellef, aynı zamanda ihracatçı firmalara fason olarak erkek takım elbisesi imal ediyorsa, fason yaptırdığı pantolonlar için kendisi tevkifat uygulayacak, ihracatçıya yaptığı fason takım elbiseler için ise ihracatçı tarafından tevkifat uygulanacaktır.Fason olarak yapılan işlerde, fason işi yapanlar tarafından kullanılan iplik, tela, fermuar, düğme, astar ve benzeri her türlü yardımcı madde ve malzemeler, fason hizmet bedeline dahil edilecektir. Fason iş için kullanılan bu madde ve malzemelerin ayrı fatura edilmesi söz konusu değildir.
Deriden mamul giyim eşyasının fason işleri de bu kapsamda tevkifat uygulamasına tabidir.
Çanta (kemer, cüzdan ve benzerleri dahil) ve ayakkabı (terlik, çizme ve benzerleri dahil) dikim işleri tevkifat uygulaması kapsamındadır. Söz konusu malların dikimi dışında tadil ve onarım şeklinde ortaya çıkan hizmetler tevkifat kapsamına girmemektedir.
Tekstil ve konfeksiyon sektöründeki boya, apre, baskı ve kasarlama işlerinde, boya ve kimyevi maddelerin işi yaptıranlar tarafından temin edilip, bu işleri yapanlara verilmesi halinde tevkifat uygulanacak, boya ve kimyevi maddelerin bu işleri yapanlar tarafından temin edilip kullanılması halinde tevkifat yapılmayacaktır.
Yukarıda sayılanlar dışında kalan, ütüleme, çözgü, haşıl, dikim, kesim, kapitone, tıraşlama, zımpara, şardon, yakma, ram, nakış ve benzeri bütün işler tevkifat uygulamasına tabidir.
Ancak, bu işler boya, baskı, apre ve kasarlama işlerinin bir unsuru veya tamamlayıcısı olarak onlarla birlikte yapılıyorsa, aynı faturada gösterilmeleri kaydıyla bu işler tevkifat uygulaması bakımından boya, baskı, apre ve kasarlama hizmetleri gibi işlem görecektir.
Fason olarak yapılan yıkama ve kurutma işlerinde de yardımcı malzemelerin işi yaptıranlar tarafından temin edilip bu işleri yapanlara verilmesi halinde tevkifat uygulanacaktır. Presleme işinin, yıkama ve kurutma işlerinin bir unsuru veya tamamlayıcısı olarak birlikte yapılması ve aynı faturada gösterilmesi halinde tevkifata tabi tutulacaktır. Presleme işinin yıkama ve kurutma işinden ayrı olarak yapılması durumunda tevkifat uygulanmayacaktır.
Tekstil sektöründe tevkifat uygulaması giyim eşyaları ile sınırlı değildir. Perde, halı, mobilya kumaşı, havlu, oto koltuk kumaşı, çuval ve benzerleri ile bunların imalinde kullanılacak iplik veya kumaşa verilen fason hizmetlerde de tevkifat uygulanacaktır.
Fason olarak yaptırılan kapitone işlerinde astarın üzerine sadece elyaf veya elyafla birlikte tül veya tela tatbik edilmektedir. Sadece elyaf tatbik edilen hallerde elyafın, elyaf ile birlikte tül veya telanın tatbik edildiği hallerde elyaf ile tül veya elyaf ile telanın fason iş yaptıranlar tarafından temin edilip fason iş yapanlara astar ile birlikte verilmesi halinde tevkifat uygulanacak, astar hariç yukarıda sayılanların fason iş yapanlarca temin edilip kullanılması halinde ise tevkifat uygulanmayacaktır.
Terziler tarafından bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara verilen dikim, tadil, onarım şeklindeki hizmetler de tevkifat kapsamındadır.
2.6. TURİSTİK MAĞAZALARA VERİLEN MÜŞTERİ BULMA HİZMETLERİ Turizm acentesi, rehber ve benzerlerinin turist kafilelerini alışveriş etmeleri için belirli dükkânlara/mağazalara götürmeleri karşılığında bu işletmelerden aldıkları komisyonlar genel oranda KDV'ye tabidir. Bu kapsamdaki komisyon vb. ödemeleri yapan gerçek usulde KDV mükellefi satıcı işletmeler tarafından komisyon tutarına ait KDV' nin (%60)'ı tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir.
2.7. SPOR KULÜPLERİNİN YAYIN VE REKLÂM GELİRLERİNE KONU İŞLEMLERİ Profesyonel spor kulüpleri (ticari şirket olanlar dahil) sponsorluk yoluyla veya reklâm almak suretiyle reklâm gelirleri, spor müsabakalarının veya kulüple ilgili faaliyetlerin yayınlanması suretiyle yayın geliri ve iddia, spor toto-loto ve benzeri şans oyunlarından dolayı isim hakkı geliri elde etmektedirler.Spor kulüplerinin genel oranda KDV'ye tabi olan bu gelirleri nedeniyle hesaplanan KDV'nin reklâmı veren veya yayın faaliyetini gerçekleştirenler ya da yukarıda belirtilen şans oyunlarında isim hakkını kullananlar tarafından (%60) oranında tevkifata tabi tutulması uygun görülmüştür.Bu kapsamdaki ödemeleri yapanların gerçek usulde KDV mükellefi olmamaları tevkifat yapmalarına engel değildir.

3. TEVKİFAT UYGULANACAK TESLİMLER
3.1. AKARYAKIT TESLİMLERİ KDV ödenmeksizin yurda getirilen petrol ürünlerinin bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara tesliminde (%90) oranında tevkifat uygulanacaktır. İthalinde KDV ödenmiş olan veya akaryakıt bayilerinden KDV ödenerek satın alınan akaryakıt ürünlerinin tesliminde tevkifat uygulanmayacak, hesaplanan KDV'nin tamamı genel esaslara göre beyan edilip ödenecektir. Örnek:İnşaat şirketi (A), akaryakıt bayii (B)' den KDV ödeyerek satın aldığı ve depoladığı motorini talep üzerine taşeronlara satıp fatura düzenlemektedir. Taşeronlar bu teslim nedeniyle tevkifat yapmayacaktır.
3.2. KÜLÇE METAL TESLİMLERİ
3.2.1. Sorumlu Tayin Edilenler İthalatçılar ve ilk üreticiler hariç olmak üzere, KDV mükellefleri tarafından külçe metallerin bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara tesliminde (%60) oranında tevkifat uygulanacaktır.
3.2.2. Kapsam Hurda metallerden, hurda olmayan metallerden, aynı metalin hurda olan ve olmayanlarının karışımlarından elde edilen külçeler ile slab, biyet, kütük ve ingot teslimlerinde tevkifat uygulanacaktır.Metallerin, alışlarında tevkifat uygulanıp uygulanmadığına ve silisyum, magnezyum, mangan, nikel, titan gibi katkı maddeleri kullanılıp kullanılmadığına bakılmaksızın külçe haline getirilip satılması bu kapsamda tevkifata tabi olacaktır.
3.3. BAKIR, ÇİNKO VE ALÜMİNYUM ÜRÜNLERİNİN TESLİMİ
3.3.1. Sorumlu Tayin Edilenler Gerçek usule tabi KDV mükellefleri tarafından; bakır ve alaşımlarından, çinko ve alaşımlarından, alüminyum ve alaşımlarından mamul aşağıda belirtilen ürünlerin bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara tesliminde (%90) oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır.
3.3.2. Kapsam Tevkifat kapsamına, bakır ve alaşımlarından, çinko ve alaşımlarından, alüminyum ve alaşımlarından mamul; anot, katot, her çeşit granül, filmaşin, profil, levha, tabaka, rulo, şerit, panel, sac, boru, pirinç çubuk, lama, her türlü tel ve benzerleri girmektedir.
Bakır ve alaşımlarından, çinko ve alaşımlarından, alüminyum ve alaşımlarından mamul ürünlerin; ithalatçıları tarafından tesliminde tevkifat uygulanacak, ilk üreticileri tarafından tesliminde ise tevkifat uygulanmayacaktır.
Alüminyum profil ile alüminyum ve çinko levha teslimlerinde KDV tevkifatı;
- bunları doğrudan slab, biyet, ingot, külçe gibi ham maddelerden imal edenler tarafından yapılacak ilk teslimleri ile
- bunları ithal edenler tarafından yapılacak ilk teslimlerinde, uygulanacak, profil ve levhanın ilk üreticileri ve ithalatçılarından sonraki safhalardaki teslimleri KDV tevkifatına tabi tutulmayacaktır. Profilin boya ve benzeri ile boyanıp (kaplanıp) tesliminde de tevkifat uygulanacaktır.

Bakır, çinko ve alüminyum telin; plastik, cam, kâğıt, emaye, vernik ve benzeri izolasyon malzemeleri ile kaplanması suretiyle elde edilen "izoleli iletken" teslimleri bu kapsamda mütalaa edilemeyeceğinden tevkifata tabi tutulmayacaktır.Ayrıca, söz konusu metal ve alaşımlarından imal edilen nihai ürünler ile bunların kesme, sıyırma, kıvırma, kaynak, bükme, vida yeri delme-açma ve benzeri şekillerde işlenmesi sonucu elde edilen yarı mamul ve mamul mahiyetindeki malların teslimleri tevkifata tabi olmayacaktır. Örneğin, söz konusu metallerden elde edilen meşrubat kutusu, otomobil parçası, havalandırma kanal borusu, pencere, pano, çerçeve, kapı, kapı kolu, mahya, mutfak folyosu, köşebent, vida, vida soketi, dübel, kilit, çivi, kepenk taşı, flanş, maşon, dirsek, bek, kanca, menteşe, aksesuar ve benzerlerinin teslimi tevkifata tabi olmayacaktır.
3.4. HURDA VE ATIK TESLİMİ
3.4.1. Sorumlu Tayin Edilenler KDV mükelleflerinden, KDV Kanununun (17/4-g) maddesinde düzenlenen istisnadan aynı Kanunun (18/1) maddesi uyarınca vazgeçenlerin bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara yapacakları metal, plastik, kâğıt, cam hurda ve atıklarının teslimlerinde teslim bedeli üzerinden hesaplanan KDV (%60) oranında tevkifata tabidir.
3.4.2. Kapsam KDV Kanununun (17/4-g) maddesinde 5035 sayılı Kanunla yapılan değişiklik sonucu metal, plastik, kâğıt, cam hurda ve atıklarının teslimi 1.1.2004 tarihinden itibaren KDV'den istisna edilmiştir. Öte yandan, KDV Kanununun (17/4-g) maddesindeki istisnadan aynı Kanunun (18/1) maddesi uyarınca vazgeçen mükelleflere ait işlemler üzerinden hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulacaktır. KDV mükelleflerinden, istisnadan vazgeçenlerin bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara yapacakları hurda ve atık niteliğindeki metal ve plastik malzeme, kâğıt, cam teslimlerinde, teslim bedeli üzerinden hesaplanan KDV tevkifata tabidir. Vergi tevkifatı, istisnadan vazgeçen mükellefler arasında her el değiştirmede uygulanacaktır.

Hurda kavramı; her türlü maden, plastik, kâğıt ve cam hurdasını, bunların hurda halindeki karışımlarını, aynen veya onarılmak suretiyle üretim amaçlarına uygun olarak kullanılamayacak haldeki metal, plastik, kâğıt ve cam karakterli her türlü ham, yarı mamul ve mamul maddeyi ifade etmektedir.Hurda kavramının işaret edilen genel anlamı çerçevesinde; demir, bakır, alüminyum, pirinç, kurşun, teneke, çelik, çinko, pik, sarı, bronz, nikel, kızıl, lehim, mangan-tutya, antimon ve benzeri her türlü metaller ile bu metallerin alaşım, bileşim ve cürufları, imalathane ya da fabrikalarda imalat sırasında elde edilen metal kırpıntı, döküntü ve talaşlar ile standart dışı çıkan metal ürünler, izabe tesislerinden çıkan standart dışı metal hammaddeler, yarı mamuller, hadde bozukları ve benzerleri "hurda metal" kabul edilecektir.
Tamir ve bakımdan sonra aynı amaçla kullanılması mümkün olan kullanılmış metal eşya teslimlerinde tevkifat uygulanmayacaktır.Örnek:"Hurda" olarak tabir edilen bir jeneratör, bobinleri sarılıp tamir ve bakımdan sonra yeniden jeneratör olarak kullanılacak hale getiriliyorsa, kullanılmış jeneratörün tesliminde tevkifat uygulanmayacaktır. Araçların, Kanunun (17/4-g) maddesi veya tevkifat uygulaması kapsamında değerlendirilebilmesi için ekonomik ömrünü doldurmuş araç-gereç ve iş makinelerinin hurda olarak satılması ve satış sonunda alıcının aracı hurda olarak değerlendirmesi gerekmektedir. Aynen ve onarılmak suretiyle üretim amaçlarına uygun olarak kullanılacak durumdaki araçların teslimi tevkifat kapsamında değerlendirilmeyecektir.Örnek:Atık değerlendirme işiyle uğraşan Hurda A.Ş.'ye yapılacak hurda pil, hurda akü vb. teslimleri esas itibariyle Kanunun (17/4-g) maddesi kapsamında KDV'den istisna olacak, teslimde bulunan mükellefin istisnadan vazgeçmiş olması halinde teslim bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin (%60)'ı Hurda A.Ş. tarafından tevkifata tabi tutulacaktır.
Hurda akünün belirli bir işlemden geçirildikten sonra tekrar kullanılabilir duruma gelmesinin mümkün olması halinde, bu teslimde istisna veya tevkifat uygulanmayacaktır.
Hurda gemilerden yapılan sökümlerde de yukarıdaki hususa göre hareket edilecektir. Ancak, hurda gemilerden sökülen saç aksamın,sökenler tarafından tesliminde tevkifat uygulanmayacaktır. Hurda gemi saçlarının sonraki safhalarda el değiştirmelerinde ise tevkifat uygulanacaktır.
Gemi söküm işlerinde hurda gemilerin sökülmesi sonunda elde edilen metal aksam (pervane, motor vb.) aynı amaçla kullanılmak üzere satılıyorsa alıcılar tarafından KDV tevkifatı yapılmayacaktır. Söz konusu aksamın kullanılamaz durumda olması halinde de bunların sökenler tarafından tesliminde tevkifat uygulanmayacak ancak, sonraki safhalarda tevkifat uygulanacaktır.
İthal edilen hurda metallerin yurt içindeki ilk satış ve teslimleri tevkifata tabi değildir. Satıcı tarafından düzenlenecek faturada bu hususa ilişkin şerh düşülmesi ve ithalata ilişkin belgelerin bir fotokopisinin alıcıya verilmesi suretiyle tevkifat yapılmayacaktır.
İstisnadan vazgeçen KDV mükellefleri tarafından hurda veya atık niteliğindeki her türlü kâğıt, karton, mukavva, plastik ile bunların kırpıntıları, naylon, lastik kırıkları ve cam şişe, kavanoz, otomobil ve pencere camları, cam kırıkları teslimleri de tevkifata tabi tutulacaktır.

3.5.HURDA VE ATIKLARDAN ELDE EDİLEN KAUÇUK/PLASTİK HAMMADDESİ TESLİMİ
3.5.1. Sorumlu Tayin Edilenler Gerçek usule tabi KDV mükellefleri tarafından (B/3.5.2) bölümünde belirtilen ürünlerin Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara tesliminde (%60) oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır.

3.5.2. Kapsam Kauçuk ve plastik hurda ve atıklarının çeşitli işlemlerden geçirilip işlenmesi sonucunda elde edilen ve genellikle hurda ve atık niteliklerini kaybederek kauçuk ve plastik esaslı malzeme imalatında hammadde olarak kullanılan mamul niteliğindeki pet kırıkları, plastik çapak, plastik toz, kauçuk toz, plastik granül, kauçuk granül ve benzeri ürünlerin tesliminde tevkifat uygulanacaktır.

3.6. PAMUK, TİFTİK, YÜN VE YAPAĞI İLE HAM POST VE DERİ TESLİMLERİ
3.6.1. Sorumlu Tayin Edilenler Mal ve hizmetlere uygulanacak KDV oranlarını belirleyen 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki (II) sayılı listenin (B) bölümünün 1 ve 2 nci sıraları kapsamına giren ürünlerin, bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanlara tesliminde hesaplanan KDV bunlar tarafından (%60) oranında tevkifata tabi tutulacaktır.

3.6.2. Kapsam Kütlü ve elyaf pamuk, linter pamuk, pamuk lifi döküntüleri, natürel veya tops haldeki tiftik, yün ve yapağı ile Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 41.01 pozisyonundaki sığır ve atların, 41.02 pozisyonundaki koyun ve kuzuların (astragan veya karakul, persaniye, breitschwanz ve benzerleri, Hint, Çin, Moğolistan ve Tibet kuzuları hariç), 41.03 pozisyonundaki keçi ve oğlakların (Yemen, Moğolistan ve Tibet keçi ve oğlakları hariç) ham post ve derilerinin tesliminde alıcılar tarafından tevkifat uygulanarak sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir.
Tevkifat uygulaması kapsamındaki pamuk, tiftik, yün ve yapağı karışımlı ürünlerin üretimi sırasında ortaya çıkan döküntü, kırpıntı ve benzerlerinin belirli bir işlemden geçirilmesi sonucunda elde edilen ve hammadde olarak kullanılan ürünlerin tesliminde tevkifat uygulanmayacaktır.

3.7. BÜYÜK VE KÜÇÜKBAŞ HAYVAN ETLERİNİN TESLİMİ

3.7.1. Sorumlu Tayin Edilenler Bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanların büyük ve küçükbaş hayvan eti (sakatat ve bağırsak dahil) alımında hesaplanan KDV, bunlar tarafından (%60) oranında tevkifata tabi tutulacaktır.

3.7.2. Kapsam KDV oranlarının belirlendiği 2007/13033 sayılı BKK eki II sayılı Listenin (A) bölümünün (1/b) sırasında yer alan ürünlerin teslimlinde tevkifat uygulanacaktır.
Büyük ve küçükbaş hayvanların teslim alınıp kesildikten sonra çıkan et miktarına göre teslim bedelinin belirlenmesi halinde, bu durum işlemin canlı hayvan teslimi niteliğini değiştirmeyeceğinden, faturada teslimin "canlı hayvan" olarak belirtilmesi şartıyla, söz konusu teslimlerde tevkifat uygulanmayacaktır.
Öte yandan, herhangi bir ısıtma ve pişirme işlemine tabi tutulmadan söz konusu hayvan etlerinden elde edilen çiğ döner, köfte ve benzeri ürünlerin teslimleri bu kapsamda tevkifata tabi tutulacaktır. Katkı maddeleri içeren, işlemden geçirilmiş mamul haldeki hazır köfte, pişirilmiş kıyma ve benzeri teslimlerde ise tevkifat uygulanmayacaktır.

3.8. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ TESLİMİ

3.8.1. Sorumlu Tayin Edilenler Bu Tebliğin (B/1) bölümünde sayılanların, (B/3.8.2) bölümünde belirtilen ürün, artık, talaş ve kırpıntı alımlarında hesaplanan KDV, bunlar tarafından (%60) oranında tevkifata tabi tutulacaktır.

3.8.2. Kapsam Ağaç işleme endüstrisinde ilk madde ve malzeme olarak kullanılan her türlü ağaç, kereste, tomruk, odun, odun artığı, talaş ile mobilya ve kereste imalatı sonucu ortaya çıkan her türlü kırpıntı, çıta ve benzeri imalat artıklarının tesliminde tevkifat uygulanacaktır.

C. KISMİ TEVKİFAT UYGULAMASIYLA İLGİLİ GENEL HÜKÜMLER

1. TEVKİFAT UYGULAMASINDA SINIR

1.1. Tebliğin (B/1.b) ayırımında sayılan kurum, kuruluş ve işletmelerin Tebliğin (B) bölümü kapsamındaki teslim ve hizmetlerinde hesaplanan KDV, alıcılar tarafından tevkifata tabi tutulmayacaktır.Ayrıca, KDV Kanununun (11/1-c) ve geçici 17 nci maddeleri kapsamında ihraç kayıtlı teslimlerde ve KDV Kanunu uyarınca KDV'den istisna olan teslim ve hizmetlerde tevkifatın söz konusu olmayacağı tabiidir.

1.2. Bu Tebliğin (B) bölümü kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli Vergi Usul Kanununa göre o yıl için geçerli fatura düzenleme sınırının iki katını aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacaktır. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılacaktır. Ancak, tespit edilen tutarı aşan işlemlerde KDV tevkifatı zorunluluğundan kaçınmak amacıyla bedel parçalara ayrılamayacak, aynı işleme ait bedellerin toplamı dikkate alınarak bu sınırın aşılması halinde tevkifat yapılacaktır.Tevkifat zorunluluğundan kaçınmak amacıyla, birden fazla fatura düzenlenmek suretiyle parçalara bölündüğünün tespiti halinde vergi idaresince, bütünlük arzettiği anlaşılan alımların toplamının yukarıda belirtilen sınırı aşıp aşmadığına bakılarak gerekli işlem yapılacaktır.

2. BELGE DÜZENİ Tevkifata tabi işlemler dolayısıyla satıcılar tarafından düzenlenecek belgelerde; "İşlem Bedeli, Hesaplanan KDV, Tevkifat Oranı, Tevkif Edilecek KDV Tutarı, Satıcıya Ödenecek KDV Tutarı, Tevkifat Dahil Toplam Bedel ve Tevkifattan Sonra Tahsil Edilmesi Gereken Toplam Bedel" ayrıca gösterilecektir. Bu fatura satıcı açısından, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'ye tevkifat uygulandığını tevsik eden belge mahiyetini de taşımaktadır. Faturaya borçlanılan miktar olarak rakam ve yazı ile tevkifattan sonra kalan tutar yazılacaktır. Örnek: KDV hariç 1000 YTL tutarındaki bir işlem %60 oranında KDV tevkifatına tabidir. Bu işleme ait fatura aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.
İşlem Bedeli................................................ 1000
Hesaplanan KDV: .................................... 180
Tevkifat oranı: .......................................... %60
Tevkif edilecek KDV: ................................. 108
Tahsil Edilecek KDV: .............................. ... 72
KDV Dahil Toplam Tutar: ........................... 1180
Tevkifat Hariç Toplam Tutar: ..................... 1072 Yalnız binyetmişiki YTL' dir

3. BEYAN
3.1. Alıcıların Beyanı Tevkif edilen vergi alıcılar tarafından, tevkifata tabi işlemin vuku bulduğu tarihi içine alan vergilendirme dönemine ait 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilecektir.
2 No.lu KDV Beyannamesinin "Genel Bilgiler" kulakçığında vergi sorumlusu mükellefe ait sicil bilgilerinin doldurulmasına ilişkin satırlar yer almaktadır. Tevkifat yapan mükellefler, "Vergi Sorumlusuna Ait Sicil Bilgilerini" kapsayan satırlara kendi sicil bilgilerini dolduracaklardır.
"Kesinti Yapılan Mükellefler" kulakçığında ise her bir işlem itibariyle tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemleri yapan (satıcı) mükellefle ilgili sicil bilgileri ve tevkifat tutarına ilişkin kayıt yapılacaktır.
"Vergi Bildirimi" kulakçığının, "Tam Tevkifat Uygulanan İşlemlere Ait Bildirim" tablosunda, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin tamamının alıcı tarafından tevkif edildiği işlemler beyan edilecektir. "Matrah" alanına, işlemin KDV hariç bedeli, "Oran" alanına işlemin tabi olduğu KDV oranı, "Vergi" alanına işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin tamamı yazılacaktır.
Söz konusu kulakçığın "Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemlere Ait Bildirim" tablosunda ise Maliye Bakanlığınca kısmi tevkifat uygulaması kapsamına alınması uygun görülen ve işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV tutarının tamamının değil, alıcı tarafından tevkif edilen kısmının beyanı yapılacaktır. "Matrah" alanına işlemin KDV hariç bedeli, "Oran" alanına işlemin tabi olduğu KDV oranı, "Tevkifat Oranı" alanına beyanı yapılan işlem için öngörülmüş alıcıların yapacağı tevkifat oranı, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'ye tevkifat oranının uygulanması suretiyle bulunan ve alıcı tarafından tevkif edilen tutarı gösteren "Vergi" alanı e-beyanname programı tarafından hesaplanmaktadır.
İşleme ait fatura veya benzeri belge izleyen ay içinde düzenlense dahi, satıcının mükellef, alıcının sorumlu sıfatıyla beyanı, işlemin vuku bulduğu dönemin beyan süresi içinde yapılmalıdır. Hizmet işlemlerinde, hizmetin ayın sonunda tamamlanması halinde de fatura izleyen ayda düzenlense dahi bu şekilde işlem yapılacaktır.
İşlem bedelinin tahsil edilmemesi, işlem faturasının süresinde düzenlenmemesi, alıcıya geç gelmesi veya hiç gelmemesi tevkifatın yapılıp beyan edilmesine engel değildir.
2 No.lu KDV Beyannamesinde herhangi bir surette indirim yapılması mümkün olmadığından tevkif edilen verginin, aynen vergi dairesine yatırılması gerekmektedir. Ancak tevkifat uygulayan kurumun KDV mükellefiyetinin bulunması ve bu hizmeti indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanacak olması halinde, hizmet bedelinin satıcıya ödenen kısmı ile birlikte 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen tevkifat tutarının aynı döneme ait 1 No.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılabileceği tabiidir. Hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin satıcıya ödenen kısmı takvim yılı aşılmamak şartıyla hizmet faturasının defterlere kaydedildiği dönemde, sorumlu sıfatıyla beyan edilen kısmı ise 2 No.lu KDV Beyannamesinin ait olduğu dönem için verilen 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.
Alıcılar, 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen verginin ödendiğine ilişkin belgenin kaşeli ve imzaya yetkili olanlarca imzalı fotokopilerini, beyannamenin verildiği tarihi izleyen ayın ilk 10 günü içinde satıcıya intikal ettirecektir. Satıcılar bu tarihe kadar belgelerin gelmemesi halinde durumu aynı ayın 20 nci gününe kadar alıcının vergi dairesine bildirecektir.
Birden fazla kişi veya kuruluştan tevkifata tabi alım yapan mükellefler bu şekilde beyan edip ödedikleri vergilerden, her bir mükellefe ait kısmı "../../.... tarih ve .... sayılı fatura ile tarafımıza yapmış olduğunuz teslim ve/veya hizmete ait ............ tutarındaki katma değer vergisi tevkifatı, beyanımız üzerine ................... vergi dairesince ../../.... tarih ve ....... sayılı tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilmiş ve aynı vergi dairesine ../../....tarih ve .... sayılı makbuzla ödenmiştir." şeklinde bir yazı ile kendisinden tevkifat yapılan mükellefe bildireceklerdir. Bu yazının yukarıda belirtilen kişiler tarafından ve aynı şekilde imzalanması gerekmektedir.
Sorumlu sıfatıyla beyan edilen ve tahakkuk eden vergi için mahsup talebinde bulunulmuşsa yazının "...aynı vergi dairesine" ifadesinden sonraki bölümü "tahakkuk eden vergi için ../../.... tarihli dilekçe ile mahsup talebinde bulunulmuştur" şeklinde düzenlenecektir.
KDV Kanununun (9/1) maddesi kapsamında sorumlu tayin edilenlerin, sorumlu sıfatıyla beyan edip ödemeleri gereken vergilerin beyan edilmemesi ve eksik beyan edilmesi halinde, bu vergi tutarının resen tarh edilerek vergi ziyaı cezası kesilmesi ve gecikme faizi hesaplanması gerekmektedir. Ancak, sorumlu sıfatıyla beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen vergi tutarının satıcı tarafından beyan edilmiş olması halinde sorumlu adına yapılacak tarhiyatta vergi aslı aranmayacaktır.Sorumlu tarafından beyan edilip ödenmesi gerekirken satıcı tarafından beyan edilen vergilerin ödenmiş olması halinde, bu verginin normal vade tarihinden ödendiği tarihe kadar; söz konusu vergilerin ödenmemiş olması halinde ise normal vade tarihinden yapılacak tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar gecikme faizi uygulanacaktır.

3. 2. Satıcıların Beyanı Kısmi tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemleri yapan mükelleflerin beyanına ilişkin olarak ilgili dönem 1 No.lu KDV Beyannamesinin iki ayrı bölümüne kayıt yapılacaktır. Birinci kayıt, "Matrah" kulakçığında "Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler" tablosuna; ikinci kayıt "İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" kulakçığında "Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" tablosuna yapılır.
- Öncelikle, "Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler" tablosunun "Matrah" alanına kısmi tevkifat uygulanan işleme ait bedel (KDV hariç) tam olarak yazılmalıdır. "Oran" alanına işlemin tabi olduğu KDV oranı, "Tevkifat Oranı" alanına ise tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcı için öngörülen tevkifat oranı (alıcının uygulayacağı tevkifat oranı) yazılacaktır. Örneğin; özel güvenlik hizmeti verenler tevkifat oranı için %90 (9/10), yapı denetim hizmeti verenler ise tevkifat oranı için %60 (6/10) oranını seçmelidir. "Vergi" alanı, tevkifat oranının tersi alınarak beyanname programı tarafından hesaplanmaktadır. Mükellef tarafından beyan edilecek vergi, program tarafından [(Matrah x KDV Oranı) x (1-Tevkifat Oranı)] formülü doğrultusunda hesaplanır. Buna göre, "Vergi" alanında, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin tevkifata tabi tutulmayan kısmı yer alacaktır.
- Daha sonra, "İstisnalar - Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" bölümünde "Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" tablosunda "İşlem Türü" listesinden, yapılan işleme ait Kod seçilecektir.
"Teslim ve Hizmet Tutarı" alanına, işleme ait bedelin (KDV hariç) tamamı yazılacaktır. Bu alana yazılacak tutar, beyanı yapılacak işlem ile ilgili olarak "Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler" tablosunun "Matrah" alanına yazılan tutarla aynı olacaktır.
"İadeye Konu Olan KDV" alanına, alıcı tarafından tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilen tutar yazılacaktır. Mükellefçe bu tutarın iade konusu yapılmak istenmemesi halinde bu alana "0 (sıfır) " girilecek veya bu Tabloya kayıt yapılmayacaktır.
- Tevkifata ait alış ve giderler dolayısıyla yüklenilen vergilerin harcamaların yapıldığı dönemlerde genel hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılabileceği tabiidir.
- Beyannamenin usulüne uygun olarak doldurulmasından sonra "Sonuç Hesapları" kulakçığında yer alan "İade Edilmesi Gereken KDV" sütunundaki tutarın bu uygulamadan kaynaklanan kısmı, Tebliğin (C/5) bölümünde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde, mükellefe iade edilecektir.

3.3. Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Beyanı 10 Kasım 2003 tarihli ve 25285 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "18 Sıra No.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ" ile değişik "18 Sıra Numaralı Muhasebat Genel Tebliği"nin "II-DİĞER HUSUSLAR" bölümünde; genel bütçeli dairelerin yaptıkları vergi tevkifatı için beyanname vermeyecekleri, katma bütçeli daireler ve döner sermayeli kuruluşların ise yaptıkları tevkifatları beyanname düzenlemek suretiyle ilgili vergi dairelerine yatıracakları ifade edilmiştir.
Buna göre, genel bütçeli dairelerce kısmi tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemler dolayısıyla tevkif edilen KDV için ayrıca beyanname verilmeyecektir.Genel bütçeli daireler dışında KDV mükellefiyeti olmayanlar, mükellefiyetlerini tesis ettireceklerdir. Sorumlu sıfatıyla beyanname sadece işlemin yapıldığı dönemde verilecek, bu kuruluşlardan her ay beyanname istenmeyecektir.

Öte yandan, bankaların 2 No.lu KDV Beyannamesini kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairesine vermeleri gerekmektedir. Ancak, bu uygulamanın yaratacağı sorunlar dikkate alınarak isteyen bankaların tevkif ettikleri KDV'yi şube bazında da beyan edip ödemeleri mümkündür.
4. DÜZELTME İŞLEMLERİ KDV Kanununun 35 inci maddesinde, "Malların iade edilmesi işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi, bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltir. Şu kadar ki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmiş olması şarttır." hükmü yer almaktadır. Buna göre; tevkifat kapsamına alınan işlemlerde ortaya çıkan mal iadeleri ve matrah değişiklikleri ile ilgili olarak aşağıdaki şekilde işlem yapılması gerekmektedir.
4.1. Mal İadeleri Bu durumda düzeltme, işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tevkifata tabi tutulmayan kısmı üzerinden gerçekleştirilecektir. Örnek: Pamuk toptancısı (A) 2008/Nisan döneminde tekstil firması (B)'ye 50.000 YTL karşılığında pamuk teslim etmiş, hesaplanan 4.000 YTL KDV'nin 1.600 YTL'lik kısmı, pamuk toptancısına ödenmiş ve onun tarafından beyan edilmiş, 2.400 YTL'lik kısmı ise tekstil firması tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmiştir. Tekstil firması, pamuk toptancısına ödediği 1.600 YTL ile sorumlu sıfatıyla beyan ettiği 2.400 YTL' yi ilgili dönemlerde indirim konusu yapmıştır. Söz konusu pamuğun 1/5'i 2008/Haziran ayında pamuk toptancısına iade edilmiştir. Bu durumda tekstil firması, pamuk toptancısından 10.320 YTL geri alacak, iadenin gerçekleştiği dönemde, 320 YTL' yi 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edecektir. Pamuk toptancısı ise, aynı dönemde 320 YTL' yi l No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapacaktır. Bu işlemler nedeniyle defter kayıtlarında KDV'nin sadece tevkifata tabi tutulmayan 320 YTL'lik kısmı için düzeltme işlemi yapılacak, tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilerek indirim konusu yapılmış olan tutarlar için düzeltme kaydı yapılmayacaktır.
4.2. Matrahta Değişiklik Fiyat farkı, kur farkı ve benzeri nedenlerle tevkifata tabi işlemin bedelinde sonradan bir artış ortaya çıkması halinde, bu artış ile ilgili olarak fatura düzenlenerek KDV hesaplanması ve hesaplanan KDV üzerinden tevkifat uygulanması gerekmektedir. Malların kısmen iade edilmesi, hizmetin bir kısmının tamamlanmaması, hizmetin sözleşmede belirtilen evsafa uymaması ve benzeri nedenlerle tevkifata tabi işlem bedelinde sonradan bir azalma meydana gelmişse, azalma miktarı üzerinden mal iadeleri ile ilgili açıklamaların yer aldığı (C/4.1) bölümü çerçevesinde işlem yapılacaktır. Örnek: Konfeksiyon toptancısı (A)'dan 100.000 YTL' ye 1.000 parçalık fason iş siparişi alan imalatçı (B), 2008/4.ay döneminde bu işle ilgili olarak 100.000 YTL fatura düzenlemiş, faturada gösterilen 8.000 YTL KDV'nin 800 YTL'si imalatçıya ödenmiş, 7.200 YTL'lik kısmı ise toptancı tarafından tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilmiştir. İmalatçı bu siparişin 200 adetlik kısmını zamanında teslim edemediğinden bedelde 20000 YTL'lik bir azalma meydana gelmiştir. 2008/Mayıs döneminde ortaya çıkan bu değişiklik nedeniyle tarafların karşılıklı düzeltme yapması gerekmektedir. Buna göre imalatçı toptancıya, 20.000 YTL ile birlikte bu tutara ait 1.600 YTL KDV'nin tevkifata tabi tutulmayan 160 YTL'sini (toplam 20.160 YTL) iade edecek, 2008/Nisan döneminde beyan ettiği 160 YTL'yi 2008/Mayıs dönemine ait 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapacaktır. Toptancı ise 2008/Nisan döneminde indirim konusu yaptığı 160 YTL'yi, 2008/Mayıs döneminde 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edecektir.Toptancının bu fason sipariş nedeniyle tevkifata tabi tutarak beyan ettiği verginin, 20.000 YTL' ye isabet eden kısmı olan 1.440 YTL, aynı zamanda indirim konusu yapıldığından, bir düzeltme işlemine konu olmayacaktır.
4.3. Fazla ve Yersiz Tevkif Edilen Vergilerin İadesi

4.3.1. Tevkifata Tabi Olmadığı Halde Tevkifat Uygulanan ve Mükellefi Tarafından Verginin Tamamının Beyan Edildiği İşlemler Yersiz tevkifat uygulanan mükellef, sorumludan tevkifatın mahiyetini ve miktarını gösteren bir belge alarak sorumlunun bağlı olduğu vergi dairesine dilekçe ile başvuracak ve verginin tamamını beyan ettiği halde yersiz uygulanan tevkifat nedeniyle verginin tamamını tahsil edemediğini belirterek bu verginin iadesini isteyecektir.Tevkifatın yersiz olduğunun anlaşılması halinde vergi dairesi, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesinden tevkifata konu işlem bedelinin tamamen beyan edilip edilmediğini yazı ile soracak, gelen cevaptan işlemin tevkifatsız olarak beyan edildiğinin anlaşılması üzerine yersiz olarak tevkif edilen ve ödenen vergi, mükellefe red/iade edilecektir.
4.3.2. Tevkifata Tabi Olan ve Tevkifata Tabi Tutulan, Ancak Mükellefi Tarafından Verginin Tamamının Beyan Edildiği İşlemler Tevkifata tabi olan ve tevkifata tabi tutulan, ancak verginin tamamı beyan edilen işlemlerde düzeltme talebi tevsik edici belgelerle mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine yapılacaktır. Vergi dairesi düzeltme talebini yerine getirmek için sorumlunun vergi dairesinden de bilgi alarak işlemi sonuçlandıracaktır.

4.3.3. Tevkifata Tabi Olmadığı Halde Tevkifata Tabi Tutulan ya da Yüksek Tevkifat Oranı Uygulanan ve Mükellefi Tarafından Verginin Tamamı Beyan Edilmeyen İşlemler Tevkifata tabi olmadığı halde tevkifata tabi tutulan ya da yüksek tevkifat oranı uygulanan ve mükellefi tarafından tamamı beyan edilmeyen işlemlerde Tebliğin (C/4.3.1) bölümüne göre işlem yapılacaktır. Yapılan düzeltme işlemi sonucunda iade edilen KDV tutarı mükellef tarafından iadenin gerçekleştiği döneme ait KDV beyannamesinin "İlave edilecek KDV" satırında beyan edilecektir. Bu düzeltme işlemi sonucunda vergi ziyaı söz konusu olmadığından ceza ve gecikme faizi uygulanmayacaktır.

4.3.4. Genel Bütçeli Kuruluş Saymanlıkları Tarafından Yapılan Tevkifatlarda Düzeltme Genel bütçeli kuruluş saymanlıkları tarafından yapılan hatalı tevkifatlar yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde ödemeyi yapan saymanlıklarca düzeltilecek ve gereken durumlarda iade edilecektir.

5. TEVKİFATA TABİ İŞLEMLERDE KDV İADESİ VUK 120.madde Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak tevkifat uygulamaları ile ilgili nakden ve mahsuben iade işlemlerinin aşağıdaki şekilde yürütülmesi uygun görülmüştür. 5.1. İstenilen Belgeler İade talebi bir dilekçe ile yapılacaktır. Dilekçeye; - Satış faturalarının fotokopisi/faturaların dökümünü gösteren firmaca onaylı listesi, - İade talebinin yapıldığı döneme ilişkin indirilecek KDV listesi,eklenecektir. İndirilecek katma değer vergisi listesinin, satıcıların adı veya unvanına göre alfabetik sırada veya alış tutarlarına göre; fatura veya benzeri belgenin tarihi, numarası, satıcının adı, soyadı veya unvanı, bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası, mal veya hizmetin cinsi, miktarı, bedeli ve hesaplanan katma değer vergisi tutarına yer verilerek (2) örnek olarak düzenlenmesi, her sayfanın altına "Listelerde yer alan bilgilerin doğruluğunu taahhüt ve herhangi bir yanlışlık olduğunun tespiti halinde uygulanacak müeyyideleri kabul ederim." şerhi konularak, işletme yetkilileri tarafından isim ve unvan kaşeleri kullanılmak ve düzenleme tarihi belirtilmek suretiyle imzalanması gerekir.Satış faturalarına ilişkin listelerin de bu bilgileri içerecek şekilde düzenlenmesi gerekir. Satış faturası fotokopilerinin verilmesi halinde, bu fotokopilerin aslının aynı olduğuna dair bir şerh verilerek kaşe tatbiki ve imzalanması suretiyle firma yetkililerince onaylanması gerekir. Aynı işlemin satış faturaları listesi için de yapılacağı tabiidir.Her iki listede, aynı mükellefe ait olan faturaların toplam olarak ve tek satır altında gösterilmesi mümkündür. Bu durumda faturaların tarih ve numaralarını gösteren sütuna "... adet faturadır" ibaresi yazılacak, faturaların tarih ve numaralarına yer verilmeyecektir.Farklı mükelleflere ait olmakla birlikte KDV hariç tutarı fatura düzenleme sınırının altında kalan alışlara ait faturaların da keza toplam olarak aynı satırda gösterilmesi mümkündür. Bu durumda satırın alıcı veya satıcı sütununa "muhtelif", fatura tarih ve numarası sütununa "... adet faturadır" ibareleri yazılacak, faturaların tarih ve numaralarına yer verilmeyecektir.
5.2. İade Uygulaması Kısmi tevkifat uygulamasından doğan KDV alacaklarının mükellefe iade edilebilmesi için alıcının bu tevkifatla ilgili 2 No.lu KDV Beyannamesini vergi dairesine vermiş olması zorunludur.Bu kapsamda iade olarak talep edilecek tutar, işlemin bünyesine giren vergi değil, tevkif edilen vergi esas alınarak belirlenecektir. Dolayısıyla iadesi istenilecek KDV, hiçbir surette tevkif edilen vergiden fazla olmayacaktır.

Tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade alacaklarının mahsuben iadesi, mükellefin kendisinin, adi, kollektif ve komandit şirketlerde ortaklık payı ile orantılı olmak üzere ortakların (komandit şirketlerde sadece komandite ortakların) ithalat sırasında uygulananlar dahil vergi borçları ile SSK prim borçları için söz konusu olabilecektir. Mahsup kapsamına, tevkifatla ilgili olarak verilen 2 No.lu KDV Beyannamesine göre tahakkuk eden vergiler de dahildir.Nakden ve mahsuben iade talepleri, aşağıda her bir tevkifat uygulaması ile ilgili bölümlerde yapılan açıklamalar saklı kalmak kaydıyla, bu Tebliğin (C/5.1) bölümünde belirtilen belgeler tamamlanmadıkça hüküm ifade etmez.YMM Tasdik Raporunun arandığı hallerde, YMM raporlarına ilişkin limitlerde mal ihracı için öngörülen tutarlar geçerlidir.
5.2.1. Fason olarak yapılan tekstil ve konfeksiyon işleri, fason ayakkabı dikim işleri, işgücü temin hizmetleri ve turistik mağazalar tarafından yapılan komisyon ödemeleri ile ilgili tevkifat uygulamasından doğan nakden ve mahsuben iade talepleri münhasıran banka teminat mektubu veya vergi inceleme raporu ile yerine getirilecektir.Teminat verilmesi halinde iade talebi, bu Tebliğin (C/5.1) bölümündeki belgelerin tamamlanıp teminatın gösterildiği tarih itibariyle geçerlik kazanacaktır. Teminat, olumlu vergi inceleme raporunun ilgili vergi dairesine intikal ettiği tarih itibariyle çözülecektir.İadenin vergi inceleme raporu karşılığında alınmak istenmesi durumunda iade talebi, vergi inceleme raporunun vergi dairesine intikal ettiği tarih itibariyle geçerlilik kazanacaktır. 5.2.2. Külçe metal teslimleri, hurda ve atıklardan elde edilen kauçuk ve plastik hammaddesi teslimleri ile istisnadan vazgeçenlerin metal, plastik, kâğıt, cam hurda ve atıklarının tesliminde tevkifat uygulamasından doğan iade alacaklarının mahsup yoluyla iadesi miktarına bakılmaksızın banka teminat mektubu, vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporu aranılmadan yerine getirilecektir.2.000 YTL' yi aşmayan nakden iade talepleri banka teminat mektubu, vergi inceleme raporu ve YMM tasdik raporu aranılmadan yerine getirilir. 2.000 YTL' yi aşan nakden iade talepleri ise banka teminat mektubu, YMM tasdik raporu ya da vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir. Teminat, vergi inceleme veya YMM raporlarının vergi dairesine intikal ettiği tarih itibariyle çözülür. İadenin vergi inceleme raporu karşılığında alınmak istenmesi durumunda iade talebi, vergi inceleme raporunun vergi dairesine intikal ettiği tarih itibariyle geçerlilik kazanacaktır.

5.2.3. Özel güvenlik, temizlik, bahçe ve çevre bakım, makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım, her türlü yemek servisi, danışmanlık ve denetim, organizasyon, araç kiralama ve yapı denetim hizmetleri ile ilgili KDV iade alacaklarının "kendi vergi borçlarına" mahsubunu isteyen mükelleflerin 1.000. YTL' yi aşmayan mahsup talepleri, vergi inceleme raporu ve banka teminat mektubu aranılmaksızın yerine getirilir. Miktarına bakılmaksızın nakden iade talepleri ile 1000 YTL ve üzerindeki mahsuben iade talepleri ise sadece banka teminat mektubu karşılığında veya vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir. Teminat mektupları, vergi inceleme raporunun ilgili vergi dairesine intikal ettirildiği tarih itibariyle çözülür. İadenin vergi inceleme raporu karşılığında alınmak istenmesi durumunda iade talebi, vergi inceleme raporunun vergi dairesine intikal ettiği tarih itibariyle geçerlilik kazanacaktır.
5.2.4. Yapım işlerinden doğan mahsuben ve nakden iade talepleri banka teminat mektubu, vergi inceleme raporu veya YMM Tasdik Raporu ile yerine getirilir. Mükellefin kendi vergi borçları için 1.000.YTL' yi (1.000.-YTL dahil) aşmayan mahsup taleplerinde banka teminat mektubu ve vergi inceleme raporu yanında YMM Tasdik Raporu da aranılmayacaktır.
5.2.5. Pamuk, tiftik, yün ve yapağı, ham post ve deri, büyük ve küçükbaş hayvan etleri, ağaç ve orman ürünlerinin tesliminde tevkifat uygulamalarından ve bu Tebliğde yer alan ve bu bölümde iade prosedürü belirlenmemiş olan diğer kısmi tevkifat uygulamalarından doğan KDV alacaklarının iadesinde, mal ihracında iade uygulamasına ilişkin usul ve esaslar geçerli olacaktır.
5.3 İade Uygulaması ile İlgili Diğer Hususlar

5.3.1. Kısmi tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade taleplerinin yerine getirilmesi ile ilgili olarak bu Tebliğde açıklama bulunmayan durumlarda, KDV Kanununun 11/1-a maddesinde düzenlenen mal ihracından kaynaklanan iade talepleri için geçerli olan usul ve esaslara (indirimli teminat uygulaması hariç) göre işlem yapılacaktır.
5.3.2. Mükelleflerin tevkifat uygulaması kapsamındaki işler dolayısıyla alıcı tarafından tevkifata tabi tutulan KDV'yi, iade konusu yapmayıp indirim yoluyla giderme tercihinde bulunduktan sonra bu tercihlerinden vazgeçerek iade talep etmeleri mümkündür. Ancak, aradaki dönemler için düzeltme beyannamesi verilmesi gerekmektedir.
5.3.3. Aynı işlem dolayısıyla, tevkifat ve indirimli oran uygulamaları nedeniyle KDV iade alacağı doğmuşsa, öncelikle tevkifattan doğan KDV alacağı iade edilecektir.

Mükellefin aynı dönemde başka iade hakkı doğuran işlemlerinin bulunması halinde bu işlemlere ait iade talebinin, söz konusu işlem veya işlemlerle ilgili usul ve esaslar çerçevesinde sonuçlandırılacağı tabiidir.
5.3.4. İade hakkı sahipleri, iade alacaklarının mahsubundan sonra kalan kısmının nakden iadesinin istenmesi halinde, ilgili bölümlerde nakden iade için yapılan açıklamalara göre işlem yapılır. Bu şekilde yapılacak iadede, mahsup yoluyla iade edilen kısım, teminatsız incelemesiz nakden iade için bir sınır belirlenmişse, belirlenen sınırın hesabında dikkate alınmaz.İade alacağının tamamının üçüncü kişilere nakden ödenmesinin talep edilmesi halinde iade hakkı sahibi mükellefe nakden iadeye ilişkin usul ve esaslar uygulanır. Mahsup sonrası alacağın, üçüncü kişilere nakden iadesinin talep edilmesi halinde, alacağın temlikine ilişkin talebin yazılı şekilde yapılması ve yazıda alacağın açık bir şekilde kime temlik edildiğinin belirtilmesi gerekmektedir.
5.3.5. İade alacakları, her bir vergilendirme dönemi için ayrı ayrı talep edilecektir. Birden fazla dönemi ilgilendiren iade alacaklarının, kümülatif hesaplama yapılmak suretiyle birlikte iadesi talep edilemeyecektir.
5.3.6. 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin, "II. Özel Esaslar" bölümündeki açıklamalar, kısmi tevkifat uygulamasından doğan iade talepleri için de geçerlidir.Ancak, sorumlu sıfatıyla vergi dairesine nakden veya mahsuben KDV ödeyenlerin bu ödemelerin bünyesine girdiği iade hakkı doğuran işlemlerine ait iade talepleri, haklarında olumsuz rapor bulunan mükelleflerden mal ve hizmet alışları olsa dahi genel esaslara göre yerine getirilir.
5.3.7. Nakden ve mahsuben iade taleplerinde vergi daireleri, beyanname, talep dilekçesi ve eklerinin verilme sürelerinden itibaren 15 gün içinde gerekli kontrolleri yaparak belge ya da belgelerdeki muhteviyat eksikliklerinin tespiti halinde bu eksiklikleri mükellefe yazı ile bildirecektir.
Tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde eksiklikleri tamamlayan mükelleflerin mahsuben iade talepleri, mahsup dilekçesinin vergi dairesine verildiği tarih itibariyle yerine getirilecek ve bunlara gecikme zammı uygulanmayacaktır. 30 günlük ek süreden sonra eksikliklerini tamamlayan mükelleflerin mahsup taleplerinin ise eksikliklerin tamamlandığı tarih itibariyle yerine getirileceği ve borcun vadesinden mahsup tarihine kadar geçen süre için gecikme zammı uygulanacağı tabiidir.
D. BİLDİRİM ZORUNLULUĞU VE MÜTESELSİL SORUMLULUK Bu Tebliğin (B) bölümünde tevkifat kapsamına alınan işlemlerde satıcılar, tevkifat uygulanan satışları ile satış yaptıkları alıcılara ait bir listeyi, satışın yapıldığı döneme ait KDV beyannamesi ekinde elektronik ortamda vermek zorundadırlar.Buna göre tevkifat uygulanan her satış faturası itibariyle;
-faturanın tarih ve numarası,
-tevkifat uygulanan malın cinsi, miktarı, tutarı,
-teslimin tabi olduğu KDV oranı, toplam hesaplanan KDV tutarı, alıcı tarafından tevkif edilen ve satıcı tarafından beyan edilecek KDV tutarları,
-alıcının kimlik bilgileri ile bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası, bir liste halinde düzenlenerek satıcı mükellefler tarafından doğruluğu imza ve kaşe tatbik edilmek suretiyle onaylanacak ve yukarıda belirtilen süre içinde vergi dairesine verilecektir.
Belirtilen süre içinde bu listeyi vermeyen veya eksik veren satıcılar, alıcının tevkifat tutarını beyan etmemesi veya beyan etmekle birlikte vergi dairesine ödememesi halinde Hazineye intikal etmeyen vergi tutarlarının ödenmesinden alıcılar ile birlikte müteselsilen sorumlu olacaktır.
Öte yandan, tevkifata tabi alımları dolayısıyla KDV tevkifatı uygulayanlar, tevkifat tutarını beyan edip ödemiş olmaları şartıyla, bu işlemlerle ilgili olarak önceki safhalarda ortaya çıkan verginin hazineye intikal etmemiş olması nedeniyle müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap tutulmayacaklardır.
E. KALDIRILAN TEBLİĞLER
1. 15 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (C) bölümü,
2. 19 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A) bölümü,
3. 30 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (F) bölümü,
4. 51 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (II) bölümü,
5. 53 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği,
6. 58 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A) bölümü (A/4 bölümü hariç),
7. 59 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin, bu Tebliğ kapsamına giren iade taleplerine ilişkin olmak üzere (A) bölümü,
8. 68 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği,
9. 70 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 6. ve 7. bölümleri,
10. 71 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin, bu Tebliğ kapsamına giren iade taleplerine ilişkin olmak üzere 3. bölümü,
11. 72 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (1.2) bölümünün 18 numaralı paragrafı ile 4. ve 5. bölümleri,
12. 221 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin (3.5) bölümü
13. 224 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin (5) numaralı ayrımı,
14. 73 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 8. bölümü, 9. bölümün son paragrafı ile bu Tebliğ kapsamına giren iade taleplerine ilişkin olmak üzere 1. bölümü,
15. 77 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 4. bölümü,
16. 81 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 6. bölümü ile bu Tebliğ kapsamına giren iade taleplerine ilişkin olmak üzere 2. bölümü,
17. Bu Tebliğ kapsamına giren iade taleplerine ilişkin olmak üzere 82 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (2.3.1) bölümü,
18. 83 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 5. bölümü,
19. 84 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin bu Tebliğ kapsamına giren iade taleplerine ilişkin olmak üzere (IV/2) bölümü,
20. 85 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (B) bölümü,
21. 86 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (B) bölümünün 1. ve 2. bölümleri ile bu Tebliğ kapsamına giren iade taleplerine ilişkin olmak üzere 3. bölümü,
22. 87 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (E) bölümü,
23. 89 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A) bölümü,
24. 91 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A) bölümü ve tevkifat uygulamasına ilişkin olmak üzere (F) bölümü,
25. Bu Tebliğ kapsamına giren tutarlarla ilgili olmak üzere 92 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 1. ve 3. bölümleri,
26. 93 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 5. ve 7. bölümleri ile 8. bölümün son tiresi,
27. 95 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (1.3), 5. ve 7. bölümleri,
28. 96 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 5. bölümü ile bu Tebliğ kapsamına giren iade talepleri ile ilgili olarak 6. bölümü,
29. 97 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 1., 2., 3. ve 4. bölümleri,
30. 99 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 5. bölümü,
31. 104 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 2. bölümü,
32. 105 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A/1) ve (D) bölümleri,
33. 107 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A) bölümü,
34. 108 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (B) bölümü,
35. 110 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A/3), (B/2) ve (D) bölümleri,
yürürlükten kaldırılmıştır.
F. DİĞER TEBLİĞLERDE YAPILAN ATIFLAR Bu Tebliğin (E) bölümüyle yürürlükten kaldırılan Tebliğler ve bölümler dışındaki KDV Genel Tebliğlerinde ve diğer ilgili mevzuatta tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemlere yapılan atıflar bu Tebliğin ilgili bölümündeki açıklamalara yapılmış sayılır.
G. YÜRÜRLÜK Bu Tebliğ hükümleri, Tebliğin Resmi Gazete'de yayımını izleyen ayın başından itibaren gerçekleştirilecek teslimler ile ifası bu tarihten sonra (bu tarih dahil) tamamlanacak hizmetler için geçerlidir. Tebliğ olunur.