SIKÇA SORULAN SORULAR
1. Yurtdışı ofis, mağaza açma ve işletmeye ilişkin devlet desteklerinden kimler yararlanabilir? Yurdışında halihazırda faaliyet gösteren veya açılacak olan yurtdışı birim (şirket, mağaza, depo, şube, daimi stand ve showroom) destek kapsamındadır. Buna göre, Türkiye’de faaliyet gösteren bir şirket üçfarklı durumda destekten yararlanabilir. -Yurtdışında kendi ünvan ve markasıyla satış yapmak amacıyla yurtdışı birim açılması-Yurdışında mal ticaretine aracılık yapmak amacıyla yurtdışı birim açılması-Bir şirketin veya sektörel dış ticaret şirketinin (SDŞ) yurtdışındaki bir firmaya temsilcilik/distribütörlük hakkı vermesi Ayrıca, SDŞ’ler yurtdışında doğrudan pazarlama amaçlı yurtdışı birim açmaları durumunda desteklerden yararlanabilir.
2. Destek hangi mevzuata dayanarak verilmektedir? 97/9 sayılı Yurtdışında Ofis-Mağaza Açma, İşletme ve Marka Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ ve söz konusu tebliğde değişiklik yapılmasına dair 98/14 sayılı Tebliğe istinaden destekleme yapılmaktadır.
3. Destek hangi kurum tarafından verilmektedir? Dış Ticaret Müsteşarlığı (İhracat Genel Müdürlüğü)
4. Desteklenecek harcamalar ve destek oranları nedir?
a- Yurtdışında kendi ünvan ve markasıyla satış yapmak amacıyla yurtdışı birim açılmasıdurumunda: Demirbaş alımı (bir defalık) : % 50 Yıllık azami destek: 20.000 dolar Kira bedeli : İlk yıl % 50 ikinci yıl % 30 Yıllık azami destek: 50.000 dolar Reklam harcamaları: İlk yıl % 30 ikinci yıl % 20 Yıllık azami destek: 30.000 dolar
b- Yurtdışında mal ticaretine aracılık yapmak amacıyla yurtdışı birim açılması durumunda: Kira bedeli ve reklam harcamaları: İlk yıl % 50 ikinci yıl % 30 Yıllık azami destek: 30.000 dolarc- Bir şirketin veya sektörel dış ticaret şirketinin (SDŞ) yurtdışındaki bir firmaya temsilcilik/distribütörlük hakkı vermesi durumunda: Türk şirket/SDŞ’ni payına düşen temsilcilik/distrıbütörlük sözleşmesine ilişkin resmi giderlerin10.000 doları aşmaması kaydıyla % 50’si Temsilci/distribütörün yaptığı reklam harcamalarının yıllık 30.000 doları aşmaması kaydıyla birinci yıl % 30, ikinci yıl % 20’si Ayrıca, SDŞ’ler yurtdışında doğrudan pazarlama amaçlı yurtdışı birim açmaları durumunda, kira, demirbaş ve reklam harcamalarının %50’sini aşmaması kaydıyla ortak sayısına göre 400.000 dolar ve 1.000.000 dolar arasında destekten yararlanır.
5. Türkiye’de faaliyette bulunan bir şirket en çok kaç yurtdışı birim için destekten yararlanabilir? Farklı şehirlerde olması şartıyla en çok 5 yurtdışı birim için yararlanabilir.
6. Nasıl başvuruda bulunulur? 97/9 sayılı Tebliğ ekinde bulunan “Yurtdışında Ofis-Mağaza Açma, İşletme ve Marka Tanıtım Faaliyetleri Başvuru Formu”nu doldururak gerekli belgelerle birlikte bağlı bulunduğu üyesi olduğu ihracatçı birliği genel sekreterliğine başvurulur.
7. Hangi belgeler istenmektedir? Yukarıda 4’üncü maddede sayılan tüm desteklerden yararlanabilmek için,
a) Kira kontratı ve kiranın yatırıldığını tevsik eden belgelerin (fatura, banka ödeme makbuzu) aslıveya ilgili mercilerden (noter, meslek odası, vergi dairesi veya diğer resmi merciler) onaylı suretleri
b) Yurtdışı birimin bulunduğu ülkedeki resmi mercilere kayıtlı olduklarını tevsik eden belgelerin(ticaret/sanayi odası, vergi dairesi, ilgili adli merciler vb.) aslı veya onaylı suretleri
c) Yurt dışı birimin banka hesap bilgilerini içeren belgenin aslı veya onaylı sureti
d) Demirbaş alımına ilişkin belgelerin aslı veya onaylı sureti
e) Tanıtım ve reklam faaliyetlerine ilişkin sözleşme (varsa) ve harcama belgelerinin (fatura ve ödeme belgeleri) aslı veya onaylı suretleri ve ilgili yayınların birer örneği
f) Yurtdışındaki bir firmaya temsilcilik/distribütörlük verilmesi durumunda buna ilişkin sözleşmenin aslı veya onaylı sureti
g) Yurtdışında marka tesciline ilişkin belgenin (varsa) aslı veya onaylı sureti
8. Yukarıda sayılan belgeleri ihracatçi birliğine teslim etmeden önce ne yapılmalıdır? Talep sahiplerinin söz konusu belgelerle birlikte bir dilekçe ekinde Ticaret Müşavirliğine müracaat ederek belgeleri onaylattırmaları gerekmektedir.
9. Başvuru için süre sınırlaması var mıdır?Talep sahiplerinin fatura/ödeme belgesini (kira ödemelerinde banka dekontunu) aldığı tarihten itibaren 6 ay içerisinde ilgili ihracatçı birliğine gerekli incelemenin yapılmasını teminen başvuruda bulunması gerekmektedir. Ticaret müşavirliği onayı bulunmayan belgelerle yapılan başvuru 6 aylık süreyi kesmez.
10. Desteklerden yararlanmak için Türkiye’deki ana şirket ile yurtdışı birim arasında nasıl bir organik bağ olması gerekmektedir? İki şirket arasındaki organik bağ iki şekilde kurulabilir . a) Türkiye’de kurulu şirketin tüzel kişilik olarak ya da tüm ortakların yurt dışında açılan birime ortak olmasıb) Türkiye’de kurulu şirketin en az % 51’ine sahip ortak yada ortaklarının yurtdışı birimi oluşturmasıveya ortak olması
11. Yurtdışı birimin yabancı bir ortak ile oluşturulması durumunda destekten nasıl yararlanılır? Bu durumda Türkiye’de yerleşik firmanın payı oranında destekten yararlanılabilir.
12. Yurtdışı birimin ofis dışında, mağaza ve/veya depoya sahip olması durumunda hepsi için destekten faydalanabilir mi? Hayır, sadece bir yer destek kapsamına alınmaktadır.
13. Yurtdışı birim için ödeme ne zaman yapılır? İhracatçı birlikleri gerekli incelemenin yapılmasını müteakiben ödeme miktarını ve ilgili belgeleri Dış Ticaret Müsteşarlığına iletir. Dış Ticaret Müsteşarlığınca uygun görülen taleplere ilişkin ödemeler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından 1-3 ay içerisinde yapılır.
14. Ödemeler hangi döviz cinsinden yapılır? İbraz edilen belgelerdeki TL cinsinden giderler TL, döviz cinsinden olanlar ise ödemenin yapıldığı (fatura veya belge) tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası çapraz kurları ve döviz alışkuru esas alınarak ABD Doları karşılığı TL olarak ödenir.
15. Demirbaş kapsamına neler girmektedir? Masa, telefon, bilgisayar, faks cihazı, büro mefruşatı vb. kalemler demirbaş olarak kabul edilmektedir. Binek otomobil, minübüs, kamyon veya forklift vb. demirbaş kapsamı dışındadır.
16. Destekten yararlanmaya başlayan firma sonraki başvurularında demirbaş harcamalarına ilişkin fatura ibraz etmesi durumunda destekten yararlanabilir mi? Hayır. Yurtdışı birim için ilk yapılan başvuruda ibraz edilen fatura konusu demirbaşlar destek kapsamındadır. Daha sonra alınan demirbaşlar, ofis/mağazada yapılan tadilatlar kapsamında alınan demirbaşlar için destekten yararlanılamaz.
1. Yurtdışı ofis, mağaza açma ve işletmeye ilişkin devlet destekleri (Ofis-Kira Destekleri) ile Markalaşma destekleri arasında temel fark nelerdir? Ofis kira desteğinde firmalar en fazla 5 ayrı şehirde birim açabilmekte ve teşvik unsurları daha az olmaktadır. Ayrıca, ofis kira desteklerinde önceden izin alınmayan faaaliyetler desteklenebilirken, markalaşma desteğinde her faaliyet, projede belirlenmiş şekilde Dış Ticaret Müsteşarlığıonayından geçmiş olmak ve Müşavirliğe faaliyet öncesi bilgi verilmesi kaydıyla desteklenmektedir. 2. Markalaşma desteği çerçevesinde yurtdışında açılacak birimler ile ilgili bir sayı kısıtı var mı? Markalaşma desteği çerçevesinde her hangi bir sayı kısıtı bulunmamaktadır. Proje Öneri Formunda belirtilen kapsamda uygun görülen projelere destekleme yapılmaktadır.
3. Bu desteklerle ilgili sayı kısıtı yoksa, parasal limit var mı? Her şirketin yararlanacağı desteklerdeki parasal limit belirlenmiş durumdadır. Bu nedenle, bu limit (örneğin kiralamadaki 300,000 $) tek bir birimde de kullanılabilir, 100 birimde de kullanılabilir.
4. Yurt dışında ortaklık yapılması mümkün müdür, mümkünse destekleme oranı nedir? Destek kapsamına alınan şirket hissesinin (SDŞ ve DTSŞ’ler hariç) en az % 51’ine sahip ortak ya da ortaklarının şirketi temsilen yurtdışında birim açmaya yetkili kılındığına dair ilgili Karar Organlarınca alınacak karar ile söz konusu ortak ya da ortakların yurt dışında açılan birime en az % 51 oranında ortak olduğuna dair belgenin, ibrazı ve herhalukarda yurtdışı birimin Türkiye’deki ana şirketin kuruluş tarihinden sonra açılması gerekmektedir. Bu çerçevede organik bağ tesis etmiş firmalara verilecek destek, hisseleri oranında olacaktır. Yani %70 hisse ile 600.000 $’lık kiralama yapılması durumunda en fazla 300.000 x 70/100=210.000 $ destek verilebilecektir.
5. Turquality- from Turkey ibaresi nedir?25/03/2000 tarihli ve 24000 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan (İhracat 2000/7) sayılı “Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Tanıtım ve Tutundurması ile Türk Malı İmajının Yerleştirilmesine Yönelik Faaliyetlerin Desteklenmesi Hakkındaki 2000/3 Sayılı TebliğKapsamında ‘Turquality-From Turkey’ İbaresinin Kullandırılmasına Dair Tebliğ”de belirtilen logo ile tanımlanan ve Turquality Komitesince kullanımına izin verilen ibaredir.
6. Turquality- from Turkey ibaresini kimler kullanabilir? Bir sirketin “Turquality-from Turkey” ibaresini kullanabilmesi icin 2003/3 sayılı "Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması ve Türk Malı İmajının Yerleştirilmesine Yönelik Faaliyetlerin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ" kapsamında DTM’ye başvurmuş, adı geçen Tebliğkapsamında sunmaları gereken Proje Öneri Formu’nda söz konusu ibareyi kullanmak istediğini belirtmiş ve Turquality Komitesinden söz konusu ibareyi kullanma yetkisini almış olmasıgerekiyor. Komitenin izni olmadan bu ibareyi kullananlar hakkında yasal işlem yapılır.
7. Turquality Komitesi Kimlerden oluşmaktadır? Turquality Komitesi, Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın bağlı bulunduğu Bakan, Müsteşarlık temsilcileri, özel sektör temsilcileri ve meslek kuruluşları temsilcilerinin katılımıyla 8 daimi, 6 değişken üyeden oluşur.
8. Turquality Komitesi çalışmakta mıdır?Şu anda 3 modacı (Dice Kayek, Atıl Kutoğlu ve Hüseyin Çağlayan) söz konusu ibareyi kullanma yetkisine sahiptir. Bir kalite simgesi olarak düşünülen Turquality-from Turkey” logosunun kullanımına ilişkin olarak hazır giyim sektöru pilot sektor olarak belirlenmiş durumdadır. Turquality Komitesi’nin alt organı olan Turquality Çalışma Grubu ise çalışmalarına devam etmekte ve söz konusu logoya ilişkin etiket standartlarını belirleme aşamasında önemli bir yol almış durumdadır.
9. Franchise desteğinde sistem nasıl işlemektedir? Franchise verilen mağazaların tüm dünyada aynı kapsam ve biçimde tasarlanmış olması ve franchise sözleşmesinde belirlenmiş ürünler dışında bir ürün satışının yapılmamasıgerekmektedir. Destekten yararlanmak isteyen şirketler proje öneri formlarında bu konuyu belirterek müracaatta bulunmalıdır.
10. Müracaatlar nasıl yapılmaktadır? Firmalar müracaat yapmadan önce 2003/3 sayılı Tebliği okumalı ve ekinde yer alan Proje Öneri Formunu doldurarak Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracat Genel Müdürlüğü’ne müracaat etmelidir. Mevzuatta anlaşılmayan bir husus olması durumunda tereddüt edilmeksizin Müşavirliğimize veya İhracat Genel Müdürlüğü’ne danışılmasında fayda bulunmaktadır.
11. Harcama belgeleri ne kadar sürede İhracatçı Birliklerine ulaştırılmalıdır? Yapılan harcamalar fatura/ödeme belgesi tarihinden itibaren 6 ay içinde İhracatçı Birliğine eksiksiz bir müracaat şeklinde intikal ettirilmelidir. Eksik evrak ile yapılan müracaatlar 6 aylık sürenin işlemesine engel olmaz. Verilen 6 aylık süre, eksiksiz olarak yapılacak müracaat içindir.
12. Müsteşarlıktan izin alınmadan yapılan harcamalar destekten yararlanabilir mi? Markalaşma desteğinin en önemli özelliklerinden birisi, Poje Öneri Formu ve müracaattaki diğer evrakla faaliyetlerin tanımlanmış olması ile faaliyet başlamadan önce planlanarak Müsteşarlığın onayına sunulması gerekliliğidir. Ayrıca, yine proje ile ilgili faaliyet gerçekleşmeden önce Müşavirliklere bilgi verilmesi gerekmektedir. Ancak bundan sonra faaliyet, desteklemeden istifade edebilir.
13. Bir firmanın bir kaç tane markası varsa hepsi için destekleme yapılmakta mı? Destekleme sadece bir marka için yapılmaktadır. Bir kaç marka var ise, uluslararası marka olma potansiyeli yüksek olan marka için talepte bulunulması, talebin uygun görülmesi açısından da önem taşımaktadır.
14. Her şirket yararlanabilir mi? Desteklemeden, sinai faaliyette bulunan firmalar ile, Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) faydalanabilir. Moda tasarımcıları, Üretici Birlik ve Dernekleri ile İhracatçı Birlikleri de Tebliğde belirlenen kıstaslar çerçevesinde destekten yararlanabilirler.
15. Müracaatların değerlendirilmesi ne kadar zaman alıyor? Müracaatı yapan firmanın hazırlayacağı dosyaya bağlı olarak, tam ve eksiksiz bir müraacat bir kaç hafta içinde sonuçlanabilirken, sorunlu dosyalarda süre uzayabilmektedir.
