.

.

11 Temmuz 2012 Çarşamba

Şirketlerde nevi değişikliği ve sonuçları.



Şirketin nevi değiştirmesi durumunda külli halefiyet gereğince haklar ve borçlar değişen şirkete geçer (ttk. m. 152 c. son). Nevi değiştirme kesinlikle değişiklikten önce, şirketin taraf olduğu sözleşmelerin sona ermesine sebep olmaz.
Old 09-02-2009, 09:20 http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=35627
Engin Özoğul


Varsayılan

Danıştay 7. Dairesi, 29.09.1999 T, 1999/309 E, 1999/3119

"Kanunda belirtilen "nev'i değiştirme" hali en geniş anlamı ile
bir işletmenin bir hukuki şekilden diğer bir hukuki şekle çevrilmesi,
yani hukuki ve ekonomik devamlılığını sürdürerek başka bir ticaret
şirketi olarak, başka ve o ortaklık tipine uygun statü ve unvanla or-
taya çıkmasıdır. Yani bir şirketin nev'ini değiştirmesi, hukuki şekli-
ni değiştirmesi demektir.
Nev'i değiştirme, şirketin yalnız dış şeklinde ve iç yapısında
bir değişiklik meydana getirir; hükmi şahıs sıfatıyla bünyesinde bir
değişiklik meydana getirmez. Örneğin dış ilişkilerde limited şirket
anonim şirket vasfını alır, iç ilişkilerde ortaklık mevkileri şirketin
bu son vasfına göre değişir, idare hakları yönetim kuruluna geçer; de-
netim hakkı hususi bir organ tarafından kullanılır. Bu sebeplerle,
şirket hükmi şahsiyeti eskisi gibi aynen devam etmek şartıyla, şirke-
tin kalıp değiştirmesi söz konusudur. Nev'i değiştirmede eski şirketin
feshi ile bir yenisinin kurulması durumu mevcut değildir. Eski şirket
yeni şekilde devam eder ve sadece statü değişikliği yapılır. Şirketin
aktifinde kayıtlı taşınmazlarla ilgili olarak tapu kaydında unvan de-
ğişikliği yapılması da, bu hukuki durumun etkiyecek nitelikte değil-
dir.
Olayda, davacı şirketin, ... gün ve ... sayılı Türkiye Ticaret
Sicili Gazetesi'de yayımlanan ana sözleşmesinden, Ankara Ticaret Sici-
li'nde kayıtlı ... Sürücüler Dil Eğitim ve Danışmanlık Limited Şirke-
ti'nin nev'inin Türk Ticaret Kanununun 152'nci maddesi uyarınca anonim
şirkete dönüştürülmesine ve anonim şirket olarak faaliyetine devam et-
mesine, şirket ortaklarınca karar verildiği; bütün aktif-pasif ve hu-
kuki vecibeleriyle anılan Kanun maddesi uyarınca nev'i değişikliği su-
retiyle mezkur limited şirketin devamının teşkil etmek ve hükmü şahsi-
yetini de devam ettirmek üzere bir anonim şirket kurulduğu anlaşılmak-
tadır.
Anonim şirket ana sözleşmesinin "Sermaye ve hisseler" başlığın-
daki 7'nci maddesinde, ... lira olan sermayenin tümünün ayni olarak
karşılandığı; ayni sermayenin Ticaret Kanununun 152'nci maddesine göre
nev'i değiştiren limited şirketin öz varlığı (ödenmiş sermaye) olup,
bu öz varlığın Ankara Asliye İkinci Ticaret Mahkemesinin ... gün ve
...; sayılı kararı ve ... tarihli bilirkişi raporu ile tespit edildi-
ği; sahip olduğu belirtilmiştir.
Görüldüğü; üzere limited şirketin öz varlığının davacı anonim
şirkete intikali söz konusu değildir. Sadece öz varlığın sahibinin hu-
kuki şekli değiştirilmiş, yani mal varlığına hukuki anlamda anonim
şirket unvanı giydirilmiştir.
Bu durumda, limited şirketin anonim şirkete dönüştürülmesi, es-
ki şirketin feshi, yeni bir şirket kurulması olarak kabul edilemeyece-
ğinden ve şirket mal varlığının intikali de söz konusu olmadığından,
nev'i değişikliği suretiyle, öz sermayesinin sahibinin limited şirket
yerine anonim şirket olması nedeniyle, damga vergisi tahakkuk ettiril-
mesi yerinde bulunmamış, anonim şirkete dönüşme sırasında yeniden bir
kuruluş sözleşmesi düzenlendiğinden bahisle yapılan tahakkuk işleminin
iptali istemiyle açılan davayı reddeden mahkeme kararında isabet gö-
rülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, mahkeme kara-
rının bozulmasına karar verildi"


Yargıtay 4. Hukuk Dairesi - 16.04.1979 T, 1978/9965 E, 1979/5152 K (yeni kararlar da vardır kesin, karşıma ilk bu karar çıktı )

"TTK. ‘nun 152. maddesinin hükme bağladığı ( nev'i değiştirme) hali en geniş anlamı ile bir işletmenin bir hukuki biçimden diğer bir hukuki biçime çevrilmesi, yani hukuki ve ekonomik ( ayniyet ) ve ( devamlılığını ) sürdürerek başka bir ticaret şirketi olarak, başka ve ortaklık tipine uygun statü ve ünvanlar ortaya çıkması demektir. Nev'i değiştirme, şirketin yalnız dış şeklinde ve iç bünyesinde bir değişiklik husule getirir; tüzel kişilik sıfatı ile ( TTK. m. 137 ) bünyesi üzerinde müessir olmaz. Örneğin; olayımızda olduğu gibi, dış ilişkide kollektif şirket, anonim şirket vasfını alır, iç ilişkide ortaklık durumları bu son vasfına göre değişir, idare hakları idare meclisine ( TTK. m. 317 ) geçer, murakabe hakkı özel bir organ tarafından kullanılır ( TTK. m. 347, 353, 354 ) ve fakat hak ve borçların hâmili aynı tüzel kişiliktir; bunlar muhteva itibariyle değişse dahi, tüzel kişilik ayniyetini olduğu gibi muhafaza eder. O halde, özetlenecek olursa; nev'i değiştirme hali, şirketin hak ve borçlarında bir değişiklik husule getirmez; alacaklı ve borçlu olarak yine aynı tüzel kişilik ortada kalır, hak ve borçların hamili değişmiş olmadığı için, esasen şirket mamelekinin devri veya nakli yahut intikali de söz konusu değildir."
 http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=35627
 http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=35627

Hiç yorum yok: