Şirketlerde Birleşme

Birleşme: yalnız aynı neviden olan şirketler birleşebilir.
AŞ ile ltd birleşemez.

Birleşme iki şekilde gerçekleşebilir:
1.Aynı neviden iki veya daha fazla şirket yeni şirketi kurarlar.Birleşen şirketler tasfiye olmadan infisah ederler. Bu şirketlerin mal varlıkları tamamen yeni kurulan şirkete devredilir
Bu Yeni Kuruluş şeklinde birleşmedir.
2.Bir şirket varlığını tamamen aynı neviden başka bir şirkete devrederek infisah olur.
Bu Devralma Yoluyla birleşmedir.

a)Birleşmede Yapılacak İşlemler: Ticaret kanununda şirket birleşmelerinin usul ve esaslarını düzenleyen özel bir düzenleme yok.Sadece 2 aş nin devralma ile birleşmesinin nsaıl olacağı 451.md de anlatılıyor; Bir anonim şirket diğer bir anonim şirket tarafından bütün aktif ve pasifleriyle devralınmak suretiyle infisah ederse şu yöntem uyguılanır,devralanın yönetim kurulu infisah edenin alacaklarını tasfiye hakkındaki hükümlere göre davet eder,infisah edenin malları,borçları tediye veya temin edilinceye kadar ayrı olarak ve devralan tarafından idare edilir,devralanın yön. Kurulu üyeleri , alacaklılara karşı infisah edenin mallarının ayrı olarak idaresini temin hususunda şahsen ve müteselsilen kefildirler,malların ayrı olarak idare edildiği müddet içinde infisah eden şirkete açılacak davalarda yetkili mahkemenin salahiyeti aynen kalır,infisah eden şirketin alacaklılarıyla devralan şirket alacaklıları arasındaki münasebetlerde devralınan ve ayrı idareye tabi olan mallar aynı müddet içinde infisah eden şirketin malları sayılır; devralan şirketin iflasında bu mallar ayrı bir masa teşkil eder ve icap ediyorsa münhasıran infisah eden şirket borçlarının ödenmesinde kullanılır,şirketin infisahı, ticaret siciline tescil olunur. Şirket borçları tediye veya temin edildikten sonra ticaret sicilinden infisaha ait kayıt silinir ve ilan olunur,infisahın tescilinden sonra devralan şirketçe infisah eden şirketin pay sahiplerine karşılık olarak verilecek hisse senetleri, birleşme mukavelesi hükümlerine göre kendilerine teslim olunur.
TTK’ nun 452. md ye göre ise “Birden çok anonim şirketin malları yeni kurulacak bir anonim şirket tarafından devralınabilir; o suretle ki adı geçen şirketlerin malları tasfiye edilmeksizin yeni şirkete geçer. Böyle bir birleşme hakkında anonim şirketlerin kurulmasına ve bir anonim şirketin diğer bir anonim şirket tarafından devralınmasına dair olan hükümler tatbik olunur.Şirketler imzaları noterce tasdikli birleşme sözleşmesinde;birleştiklerini,yeni aş nin anasözleşmesini düzenlediklerini,bütün hisselerin taahhüt edilediği,mevcut şirketlerin mallarını sermaye olarak yeni şirkete koyduklarını ve yeni şirketin lüzumlu organlarını tayin ettiklerini tespit ederler.Birleşme sözleşmesi birleşen şirketlerden her birinin yön.kurulunca onaylanır,bu onay kararı ile yeni şirketin kuruluşu tamamlanır tescil ve ilan edilir.Tescilden sonra eski şirketlerin hisseleri karşılığında birleşme sözleşmesine göre yeni şirketin hisse senetleri verilir.”
aa)Devralma Yolu İle Birleşmede izlenecek Yol;Devir alanın ve devir olanın yetkili organlarınca ayrı ayrı birleşme kararı alınmalıdır.Birleşmeye karar veren şirketler karar verilen bir örneğe göre ara mali tablolarını hazırlamalıdırlar.Devir alanın sermayesi artar. Devir olunanın malvarlığı devir alanın sermayesinin bir kısmını oluşturacaktır. Bu nedenle birleşmeye karar veren şirketler yukarıda açıklanan şekilde hazırlayacakları mali tablolarla birlikte Asliye Ticaret Mahkemesine başvururlar. Mahkemenin tayin edeceği bilirkişiler yapacakları inceleme sırasında her iki şirketin öz sermayelerini tespit eder, devir alan şirketin yapması gereken sermaye artırımının tutarını ve değiş–tokuş ölçütlerini hesaplar ve birleşmenin önünde bir sakınca olup olmadığını inceler raporlarını hazırlarlar. Mahkeme bilirkişi raporuna göre kararını verir. Limited şirketlerin birleşmesi halinde mahkeme kararı yerine Yeminli Mali Müşavir raporu ile de tespit yaptırmak mümkündür. Mahkeme kararından sonra TTK 452.md hükmüne göre bir birleşme sözleşmesi hazırlanacaktır.Sözleşmede; iki şirketin birleştiği, yeni anonim şirketin ana sözleşmesinin düzenlendiği, bütün hisselerin taahhüt olunduğu, mevcut şirketin mallarını sermaye olarak koydukları, yeni şirketin organlarının tayin olduğu belirtilmelidir.
Devir yolu ile birleşmede,devir işleminden sonra,devralanın ana sözleşmesinde değişiklik yapılacak ise, bu değişikliğinde birleşme sözleşmesinde yer alması gerekmektedir. Gerek yeni bir şirket kurmak suretiyle birleşmelerde gerek devralma suretiyle yapılan birleşmelerde birleşme sözleşmesinin noter onaylı olması gerekir.

Devir sözleşmesinden sonra; TTK148.md ye göre birleşme ilgili şirketlerce ayrı ayrı karara bağlanıp (aş de genel kurul kararı,ltd de ortaklar kurulu kararı) tescil ve ilan edilir.
Şirketlerin aralarında tespit ettikleri bir örneğe göre düzenledikleri bilançolarını da bu karar ile birlikte ilan ettirmeleri gerekir. Ayrıca birleşme sebebiyle varlıkları sona erecek şirketler, kendilerine ait borçların ne şekilde ödeneceğine dair düzenleyecekleri beyannameyi de bilançoları ile birlikte ilan ettirmelidirler.(149)Birleşmeye ilişkin genel kurul veya ortaklar kurulu kararı, ilan gününden itibaren 3ay sonra hüküm ifade eder. Şu kadar ki; ilandan önce birleşen şirketler borçlarını ifa yahut borca karşılık parayı TCMB veya başkabir bankaya tevdi etmiş veyahut alacaklılar şirketlerin birleşmesine razı olmuş ise birleşme kararı ilan gününden itibaren hüküm ifade eder.Borç karşılığının bankaya tevdiinin ilanı lazımdır. Birleşen şirketlerin alacaklılarından her biri ilandan itibaren 3 ay içinde yetkili mahkemeye müracaatla birleşmeye itiraz edebilir. İtiraz hakkından vazgeçilmedikçe yahut bu husustaki itirazın reddine dair mahkemece verilen karar katileşmedikçe veyahut mahkemece takdir edilecek teminat şirket tarafından verilmedikçe birleşme hüküm ifade etmez.(TTK Mad.150) Devir bir infisah sebebi olması nedeniyle devralınan şirket infisah olunur.Aş de birleşme sözleşmesinin genel kurulunca kabulü infisahın kabulü, alınan kararın da tescili, şirketin infisahının tescili demektir.

ab)Yeni Şirket Kurulması Suretiyle Yapılan Birleşmelerde İzlenecek Yol: Devir yoluyla birleşmede izlenen yol; aşağıdaki farklılıklar dışında yeni bir şirket kurulması yolu ile iki veya daha fazla şirketin birleşmesinde de aynen geçerlidir;
Yeni kurulan şirketle birleşecek şirketlerin varlıkları ayni sermaye olacağı için; mahkemece atanan bilirkişilerin ayni sermaye olarak konulacak bu varlıkları da değerlemeleri gerekir. Yeni kurulacak şirket söz konusu olduğundan şirket kuruluşu işlemleri yapılmaldır,yapılması gereken bir diğer işlemde birleşme kararı alan şirketlerin infisahlarının tescilidir.

b)Ticaret Siciline Müracaatta İstenen Belgeler:
AŞ de Birleşmenin Tescilinde Ticaret Sicilince İstenen Belgeler:
1.Dilekçe (İmzalı-kaşeli)
2.Birleşme kararının alındığı genel kurul toplantı tutanağı (Noter onaylı)
3.Hazirun cetveli (Aslı veya noter onaylısı)
4.Bilanço (Birleşmeye esas alınan)
5.Birleşme sözleşmesi (Noter onaylı 2 adet)
6.Borç beyanı (Devir olan şirketten 2 adet)
7.Borç taahhüdü ( 2 adet- devir alan şirketten )
8.Özvarlık tespitine dair mahkeme kararı ve bilirkişi raporu
9.Hükümet temsilcili atama yazısı (Aslı)
10.Gündem
Birleşmenin hemen hüküm ifade edeceği hallerde;
11.Devir alınan şirketin alacaklılar listesi ve muvafakat kağıtları
12.Borçların ödenmesi halinde ödendi makbuzları,

Ltd de Birleşmenin Tescilinde Ticaret Sicilince İstenen Belgeler:
1.Dilekçe (İmzalı-kaşeli )
2.Birleşme kararının alındığı ortaklar kurulu kararı(1 adet)
3.Birleşme bilançosu (2 adet- birleşmeye esas alınan)
4.Birleşme sözleşmesi (Noter onaylı-2 adet)
5.Yeminli Mali Müşavir raporu ve aynı kişiye ait faaliyet belgesi
6.Borç taahhüdü (Devir alan şirketten 2 adet)
7.Borç beyanı (Devir olan şirketten-2 adet)
Birleşmenin hemen hüküm ifade edeceği hallerde;
-Devir alınan şirketin alacaklılar listesi ve muvafakat kağıtları
-Borçların tamamının ödenmesi halinde ödendi makbuzları



Bu arada son 10 yıldır hazırlanan yeni Türk Ticaret Yasasınında artık sonuna gelindiği yakında yasanın meclisten çıkacağı tahmin ediliyor,
Bu yeni yasada halen yürürlükte olan TTK ya göre ticari işlemlerde pek çok çağdaş çözümün yer aldığını da takip ediyoruz.
Bekleyip yeni uygulamaya göre işlem yapıp yapmama konusunda karar verilmesi gerekir.