.

.

6 Nisan 2012 Cuma

Hem dul hem yetim maaşı almak?

Çifte maaş için ne yapmalı? Yaklaşık 50 bin bayanı ilgilendiren karar kısaca şunu söylüyor; 6 Ağustos 2003′ten önce anne/babasını kaybeden kız çocukları, dul aylıklarıyla birlikte yetim aylığı da alabilecekler. Sosyal güvenlik sistemimizde -istisnalar hariç- kural olarak hem ölen eşten dul aylığı, hem de anne/babadan yetim aylığı bir arada alınamıyor.Fakat Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun son kararı, bu kurala bir istisna daha ekledi. Şu an vefat eden eşinden dolayı dul aylığı almakta olan bir bayan, aynı zamanda anne/babası üzerinden yetim aylığı alabilecek.

Bunun için;
· Anne ya da babanın 6 Ağustos 2003 tarihinden önce vefat etmiş olması,

· Anne ya da babanın SSK’lı olması,

· Dul aylığı almakta olan bayanın çalışmıyor veya kendi sigortalılığından dolayı SGK’dan gelir-aylık almıyor olması gerekiyor.

Konuyla ilgili birkaç gündür okurlarımızdan soru yağdığı için, iki ayrı örnekle konuyu netleştirmiş olalım: Ayşe Hanım 1 Temmuz 2001 tarihinde SSK emeklisi babasını, 20 Mayıs 2007 tarihinde de eşini kaybetmiş olsun.Bugüne kadar sadece eşinden dolayı dul aylığı almakta olan Ayşe Hanım, Yargıtay kararı doğrultusunda babasından da yetim aylığı alabilecek.Fatma Hanım 10 Ekim 2003′te SSK çalışanı babasını, 10 Ocak 2006 yılında da eşini kaybetmiş olsun.Fatma Hanım’ın babası 6 Ağustos 2003 tarihinden sonra vefat ettiği için, kendisi yetim aylığı alamayacak.Emine Hanım, 14 Nisan 1997′de SSK emeklisi annesini, 23 Şubat 2009′da da eşini kaybetmiş olsun.Emine Hanım şu an sigortalı olarak bir işyerinde çalışmaktadır. Emine Hanım normalde hem annesinden yetim aylığını hem de eşinden dul aylığını alabilecekken, kendisi çalıştığı için sadece dul aylığını alabilecek.Fakat işten çıkması halinde yetim aylığını da talep edebilecektir.

Nereye başvuracaksınız?Yargıtay’ın vermiş olduğu karar, yukarıda kapsamını çizdiğimiz kişilere otomatikman yetim aylıklarının bağlanacağı anlamına gelmiyor. Yaklaşık 50 bin kişi olduğu tahmin edilen kapsamdaki bayanlar için bundan sonra üç ihtimal var;

1. SGK, mevcut uygulamasını Yargıtay kararı doğrultusunda değiştirip talepleri kabul edebilir ve davaya gerek kalmadan yetim aylıklarını bağlar.

2. SGK uygulamasını değiştirmez ve daha önce olduğu gibi kendisine ulaşan talepleri reddedebilir. Bu durumda her bir bayanın iş mahkemesinde dava açması gerekir.

3. Yeni bir yasal düzenleme yapılıp, kapsamdaki bayanların dul aylığı ile birlikte yetim aylığı almalarının önü kesilebilir.

Bu durumda yasadan önce dava açmış olanlar yetim aylığını alabilirken, değişiklikten sonra açılacak davalar reddedilir.

Dedenizin ölüm tarihi önemli

Soru: Saadettin Bey, Yargıtay’ın vermiş olduğu karara göre, babamdan dul aylığı almakta olan annem, dedemden de yetim aylığı alabilir mi? Hem babam hem de dedem SSK’lıydı. Erkan G.

Cevap: Erkan Bey, eğer dedeniz 6 Ağustos 2003 tarihinden önce vefat etmişse, anneniz yetim aylığı alabilir.

İkinci aylıkla yetim aylığı azalmaz

Soru: Sadettin Bey, benim teyzem dedemden yetim aylığı alıyor. Son Yargıtay kararına göre sanırım annemin de aylık alma hakkı olacak. Acaba anneme de yetim aylığı bağlandığında teyzemin aylığında bir azalma olur mu?Orhan M.Cevap: Orhan Bey, SSK’da yetimlerin her birisine %25 oranında aylık bağlanır. Dolayısıyla annenize yetim aylığı bağlandığında teyzenizin aylığında bir azalma olmaz.

Dul-Yetim aylığı için çok sevinmeyin Basının hemen hepsinde dul kadınlara müjde haberlerini okuyorsunuz. Dul kadının hem eşinden hem babasından aylık alabilmesinin ön koşulu, çalışmaması ve emekli olmamasıdır… Son Yargıtay Kararından yararlanmak için ise koca veya ana-babasından en az birisinin 6.8.2003 gününden önce vefat etmiş olmasıdır…Sosyal Güvenlik Kurumu uygulaması gereğince koca veya babası aynı Kurumdan emekli olmuş ve her ikisi de vefat etmiş olan kadınların, hem kocasından hem de babasından aylık alma hakkı yoktur. Sadece fazla olan aylık kadına ödenir. Basında son günlerde çok gördüğümüz Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun hem kocasından hem de babasından aylık alma imkanı getiren karar ise irdelenmeye muhtaçtır.

Yasal ismi ölüm aylığı olan bu aylıkların, kocadan gelenine dul aylığı, ana-babadan gelenin de yetim aylığı denir.

***DUL AYLIĞI İÇİN EVLENMEMEK YETER ŞART

Kadın-erkek ayrımı olmadan vefat eşlerden aylık alabilmek için evli olmamak yeter şarttır. Evli olmadığı sürece kadın-erkek vefat etmiş emekli eşten dul aylığı alabilir. Evlenirse dul aylığı kesilir, evlilik son bulunca da yeniden dul aylığı alınabilir.

***YETİM AYLIĞI FARKLIDIR-Vefat etmiş babası veya annesi SSK’lı olan kadınların SSK veya Bağ-Kur’dan yetim aylığı almasının ön koşulu, evli olmaması, çalışmaması ve emekli olmamasıdır. Bu üç şarttan herhangi biri yoksa baba veya anadan yetim aylığı alınamaz. Ancak, vefat etmiş ana veya babası memur ise bu durumda, iki şart vardır, memur olmamak ve evli olmamak. Yani, kadın SSK’lı veya Bağ-Kur’lu olsa da buralardan emekli olsa da evli olmamak şartıyla eski adıyla Emekli Sandığı yeni adıyla SGK Kamu Görevlileri Dairesinden yetim aylığı alabilir.

***6 AĞUSTOS 2003 GÜNÜNDEN ÖNCE FARKLIYDI-506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun “Ölüm Aylığı” şartlarını düzenleyen, “Eş ve Çocuklara Aylık Bağlanması” başlıklı 68 inci maddesi 6.08.2003 günü Resmi Gazetede yayımlanan 4958 sayılı Kanun ile değiştirilmiştir.İlgili maddeye, 4958 ile “buralardan gelir veya aylık almaya” ibaresi getirilmiştir.

“VI - Sigortalının kız çocuklarına bağlanan aylıklar, Sosyal Sigortaya, Emekli Sandıklarına tabi işlerde çalışmaya buralardan gelir veya aylık almaya başladıkları veya evlendikleri tarihi takibeden devre başından itibaren kesilir. Aylığın kesilmesine yol açan sebebin ortadan kalkması halinde I inci bölümün (C) fıkrası hükmü saklı kalmak şartiyle, bu tarihten başlanarak yeniden aylık bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da aylık almağa hak kazanan kimseye bu aylıklardan fazla olanı ödenir.”

***KOCA VEYA ANA-BABADAN BİRİSİNİN 6.8.2003’DEN ÖNCE VEFAT ETMİŞ OLMASI GEREKİYOR-Yargıtay’ın son kararı ile kocası veya aylık alacağı ana-babası 6.8.2003 gününden önce ölmüş olan dul kadınlara hem kocasından hem de ana-babasından aylık alma hakkı getirilmiştir. Ancak, bu uygulamayı SGK hala kabul etmediğinden dava gerekir. Bu sebeple durumunuz yukarıdaki şartlara uyuyorsa önce SGK’dan yetim aylığı talebinde bulunun, SGK reddedince de Yargıtay kararını örnek göstererek dava ediniz.

1 yorum:

Unknown dedi ki...

Selamlar; Söylediğiniz tüm şartlara uymakla birlikte iş mahkemesine de yeni dava açtık fakat mahkemede yargıtayın verdiği kararı sunmamız gerektiği aksi takdirde davanın kabul görmesinin pek mümkün olmadığı söylendi. Yargıtayın internet sitesinde emsal davaları araştırdım fakat bu kararı internette hiçbir şekilde bulamadım haber çok fakat dava kararı yok bu durumda ne yapabiliriz. Yardımlarınızı rica ediyorum.