DAR MÜKELLEF
1)TEVKİFATA TABİ TUTULMUŞ KAZANÇLARIN BEYANINA GEREK YOK
2)TİCARİ/ZİRAİ KAZANCI ÜZERİNDEN TEFKİFAT YAPILMAMIŞ ,SÜREKLİLİK
ARZ EDEN GELİRLERİ İÇİN BEYANNAME VERİLİR.
3)SÜREKLİLİK ARZ ETMEYEN/ TEVKİFATA TUTULMAMIŞ KAZANÇLAR İÇİN
MÜNFERİT BEYANNAME VERİLİR.
ÜCRET-BİRDEN FAZLA İŞVERENDEN ELDE EDİLEN TEVKİFATA TABİ TUTULMUŞ
ÜCRETLERDE ÜCRETLERİN EN BÜYÜĞÜ DİKKATE ALINMADAN SONRAKİ İŞVERENLERDEN ELDE
EDİLEN ÜCRET GELİRİ GELİR VERGİSİ TARİFESİNİN 2 DİLİMİNİ (2013 YILI İÇİN
:26,000 TL)AŞARSA ÜCRETLERİN TAMAMI BEYAN EDİLİR
MENKUL SERMAYE İRATLARINDA
FAİZ:
1)FAİZ GELİRİ 1.1.2006 DAN İTİBAREN İŞLETME İLE İLGİSİ OLMAYAN
VE TEVKİF SÜRETİYLE VERGİLENDİRİLMİŞ FAİZ GELİRİ BEYANA TABİ DEĞİL
2)FAİZ GELİRİ 1.1.2006 DAN İTİBAREN İŞLETME İLE İLGİSİ OLMAYAN
VE TEVKİF SURETİYLE VERGİLENDİRİLMEMİŞ FAİZ GELİRİ 1,390 TL AŞARSA BEYANA TABİ
(a) kıyı bankacılığından yani off -shore den elde edilen faiz
gelirleri
(b)her çeşit senetlerin iskonto edilmesi karşılığında alınan
iskonto bedelleri
(c)her çeşit alacak faizleri
MENKUL SERMAYE İRATLARINDA
KAR PAYLARI: 1,390 TL YI AŞMASI HALİNDE TAMAMI BEYAN EDİLECEK MENKUL SERMAYE
İRATLARI:
1.)HİSSE SENEDİ/TAHVİLLERİN VADESİ GELMEMİŞ KUPON SATIŞINDAN
ELDE EDİLENLER
2.)İŞTİRAK HİSSELERİNİN SAHİBİ ADINA TAHAKKUK ETMEMİŞ KAR
PAYLARININ DEVİR/TEMLİK KARŞILIĞINDA ALINAN PARA VE AYINLAR
3)YURT DIŞINDAN ELDE EDİLEN DİĞER MENKUL SERMAYE İRATLARI (FAİZ,REPO,KAR
PAYI VB)
TAM MÜKELLEF KURUMLARDAN ELDE EDİLEN TEVKİFATLI KAR PAYININ BRÜT
TUTARININ YARISI BEYANA TABİ DEĞİL,KALAN YARISI YALNIZ BAŞINA VEYA BEYANA TABİ
DİĞER GELİRLERLE TOPLANDIĞINDA(2013 YILI İÇİN) : 26,000 TL Yİ AŞARSA BEYANA
TABİ
GAYRİMENKUL SERMAYE
İRATLARINDA KONUTDA GERÇEK GİDER: TİCARİ ,ZİRAİ SERBEST MESLEK FAALİYETİ NEDENİYLE BEYANA TABİ
BAŞKA GELİR YOKSA 3,200 TL İSTİSNA HADDİNİ AŞAN GELİR BEYANA TABİ.
GERÇEK GİDERLER İSTİSNA SONRASI KAZANÇDAN İNDİRİLİR.
GAYRİMENKUL SERMAYE İRATLARINDA
KONUTDA GÖTÜRÜ GİDER: TİCARİ ,ZİRAİ SERBEST
MESLEK FAALİYETİ NEDENİYLE BEYANA TABİ BAŞKA GELİR YOKSA 3,200 TL İSTİSNA
HADDİNİ AŞAN GELİR BEYANA TABİ.
%25 GÖTÜRÜ GİDER ÇIKARTILIR KALAN TUTAR BEYANA TABİDİR.
DİKKAT:2013 YILI ELDE EDİLEN ÜCRET+M.S.İ+G.M.S.İ+D.K.İ TOPLAMI ÜCRETLİ
İÇİN GELİR VERGİSİ TARİFESİNİN 3 DİLİMİ OLAN 94,000 TL Yİ AŞARSA İSTİSNADAN
FAYDALANAMAZLAR
GAYRİMENKUL SERMAYE
İRATLARINDA İŞYERİ:
1)ÜZERİNDEN TEVKİFAT YAPILMAMIŞ İŞYERİ KİRA GELİRİ 1,390 TL Yİ
AŞARSA TÜM GELİR BEYANA TABİ (BASİT ÜSÜLDE MÜKELLEFTEN ELDE EDİLEN KİRA GELİRİ
GİBİ)
2) BRÜT KİRA GELİRİNDEN %25 GÖTÜRÜ GİDER ÇIKARTILIR KALAN TUTAR
BEYANA TABİDİR.
DEĞER ARTIŞ KAZANCI:
9,400 TL İSTİSNA HADDİNİ AŞMIYOR İSE BEYANA TABİ DEĞİL
AŞIYORSA İSTİSNA BİR KEZ DÜŞÜLDÜKTEN SONRA KALAN TUTAR BEYANA
TABİ
ARİZİ KAZANÇ:
21,000 TL İSTİSNA HADDİNİ AŞMIYOR İSE BEYANA TABİ DEĞİL ,
AŞIYOR İSE BİR KEZ DÜŞÜLDÜKTEN SONRA KALAN TUTAR BEYANA TABİ.
Mesken Kira Gelirlerinde İstisna Uygulaması-Konut kira geliri elde eden kişilerin, yıllık
olarak tespit edilen istisna tutarının (2013 yılı için istisna tutarı
3.200 TL) altında kira geliri elde etmeleri halinde vergi dairesinde
mükellefiyet kaydı açtırmasına ve beyanname vermesine gerek bulunmamaktadır.
Örnek: Bay (B), 2013 yılında meskenini aylık 250 TL’den
kiraya vermiş ve yıllık 3.000 TL kira geliri elde etmiştir. Bu durumda elde
edilen hasılat mesken istisna tutarı olan 3.200 TL’nin altında olduğundan beyan
edilmeyecektir.
İstisna tutarının üzerinde
konut kira geliri elde edilmesi halinde ise yıllık beyanname ile beyan edilen
kira gelirinden istisna tutarının düşülmesi gerekmektedir.Mesken istisnası
uygulaması sadece konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen
gelirler için söz konusudur. 2013 yılında 3.200 TL’nin altında mesken kira
geliri olanlar yıllık beyanname vermeyecektir.
Örneğin, konut ve işyeri
kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece
konut kira gelirine uygulanır. İşyeri kira gelirine istisna uygulanmaz.
Kira gelirinin yanında
ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar ile istisna
haddinin üzerinde hasılat elde edenlerden, beyanı gerekip gerekmediğine
bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı,
gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları
toplamı 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103.md sinde yazılı tarifenin
üçüncü diliminde ücret gelirleri için yer alan tutarı (2013 yılı için 94.000
TL) aşanlar, 3.200 TL’lik istisnadan yararlanamazlar.
Örnek: Bay (A), 2013 yılında, konut olarak kiraya verdiği
gayrimenkulünden 6.000 TL kira geliri, tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş
15.000 TL işyeri kira geliri ve 75.000 TL ücret geliri elde etmiştir.Bay
(A)’nın elde etiği kira geliri için istisna uygulanıp uygulanmayacağı, 2013
yılı içerisinde elde ettiği gelir toplamının 94.000 TL’yi aşıp aşmadığına
bakılarak tespit olunacaktır.
Elde edilen gelir toplamının (6.000 + 15.000 + 75.000 = 96.000 TL) 2013 yılı bakımından belirlenen tutarı (94.000 TL) aşması nedeniyle, 6.000 TL’lik konut kira gelirine ilişkin olarak 3.200 TL’lik istisnadan faydalanması mümkün olmayacaktır.
Elde edilen gelir toplamının (6.000 + 15.000 + 75.000 = 96.000 TL) 2013 yılı bakımından belirlenen tutarı (94.000 TL) aşması nedeniyle, 6.000 TL’lik konut kira gelirine ilişkin olarak 3.200 TL’lik istisnadan faydalanması mümkün olmayacaktır.
Bir konuta birden fazla
kişinin ortak olması halinde, bu konuttan elde edilen kira gelirlerinin
vergilendirilmesinde, her bir ortak için (2013 yılı için) 3.200 TL’lik istisna
ayrı ayrı uygulanacaktır.Mirasın paylaşılmamış olması halinde, her bir mirasçı
istisnadan ayrı ayrı yararlanacaktır.
Götürü Gider Yönteminde Gider İndirimi Götürü gider yöntemini seçen mükellefler, kira
gelirlerinden istisna tutarını düştükten sonra kalan tutarın % 25’i oranındaki
götürü gideri gerçek giderlere karşılık olmak üzere indirebilirler.Hakları
kiraya verenler,götürü gider yöntemini uygulayamazlar.(Örnek olarak,işyeri kira
geliri ile birlikte hak kira geliri de elde eden mükellefler, verecekleri gelir
vergisi beyannamelerinde hak kira geliri yer aldığından dolayı gerçek gider
yöntemini seçmek zorundadırlar.)
Gerçek Gider Yönteminde İndirilecek Giderler
Gerçek gider yönteminin
seçilmesi durumunda, brüt kira geliri tutarından aşağıdaki giderlerin gerçek
tutarları indirilebilir.
●● Kiraya veren tarafından
kiraya verilen gayrimenkul için ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör
giderleri,
●● Kiraya verilen malların
idaresi için yapılan ve gayrimenkulün önemi ile orantılı olan idare giderleri,
●● Kiraya verilen mal ve
haklara ait sigorta giderleri,
●● Kiraya verilen mal ve
haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara harcanan borçların faiz giderleri,
●● Konut olarak kiraya
verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 yıl süre ile iktisap
bedelinin % 5’i (İktisap bedelinin % 5’i tutarındaki bu indirim, sadece ilgili
gayrimenkule ait hasılata uygulanacak, indirilmeyen kısım gider fazlalığı
sayılmayacaktır. 2009 yılından önce iktisap edilen konutlar için indirimden
yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.)
İktisap bedelinin % 5’i
tutarındaki bu indirim, sadece konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkul
için uygulanacaktır. İşyeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller % 5’lik gider
indiriminden yararlanamayacaktır.
●● Kiraya verilen mal ve
haklar için ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyelerle kiraya veren tarafından
belediyelere ödenen harcamalara katılma payları,
●● Amortismanlar,
●● Kiraya veren tarafından
kiraya verilen gayrimenkul için yapılan onarım giderleri ile bakım ve idame
giderleri,
●● Kira ile tuttukları mal
ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek giderler,
●● Sahibi bulundukları
konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konut veya lojmanların kira
bedeli, (İndirilmeyen kısım gider fazlalığı sayılmayacaktır.)
Türkiye’de yerleşik
olmayan mükelleflerin (Çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla
bir süredir yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları dahil), yabancı ülkelerde
ödedikleri kira bedelleri Türkiye’de elde edilen kira gelirinden gider olarak
indirim konusu yapılamaz.
●● Kiraya verilen mal ve
haklarla ilgili olarak sözleşmeye, kanuna veya ilama istinaden ödenen zarar,
ziyan ve tazminatlar.
Gerçek gider yöntemini
seçen mükelleflerin, yaptıkları giderlerle ilgili belgeleri ilgili bulundukları
yılı takip eden yıldan başlayarak 5 yıl süresince saklamaları ve vergi
dairesince istendiğinde ibraz etmeleri gerekmektedir.
Gerçek Gider Yönteminde
İstisnadan Yararlanılması Halinde İndirilecek Giderin Hesaplanması
Gerçek gider yönteminin
seçilmesi ve konut kira gelirlerine uygulanan istisnadan yararlanılması
durumunda, gerçek gider tutarının istisnaya isabet eden kısmı, gayri safi
hasılattan indirilemeyecektir.
Vergiye tabi hasılata
isabet eden indirilebilecek gider kısmı aşağıdaki formül kullanılarak
hesaplanabilir.
İndirilebilecek Gider: Toplam
Gider x Vergiye Tabi Hasılat / Toplam Hasılat
(*) Vergiye Tabi Hasılat =
Toplam Hasılat - Konut Kira Geliri İstisnası
Örnek: Bay (B), sahibi
olduğu konutu 2013 yılında kiraya vermiş olup, 18.000 TL kira geliri elde
etmiştir. Başka geliri bulunmayan mükellef gayrimenkulü ile ilgili olarak,
4.500 TL harcama yapmış olup, gerçek gider yöntemini seçmiştir.
Mükellefin gerçek gider
olarak indirebileceği tutar, 4.500 TL tutarındaki toplam giderin vergiye tabi
hasılata isabet eden kısmı kadar olacaktır.
Vergiye Tabi Hasılat =
18.000 – 3.200 = 14.800 TL
İndirilebilecek Gider =
(4.500 x 14.800) / 18.000 = 3.700 TL
ZARAR DOĞMASI HALİ-Gayrimenkul sermaye iradına konu olan sermayenin
kendisinde meydana gelen eksilmeler zarar sayılmaz ve iradın gayri safi
miktarının tespitinde gider olarak kabul edilmezler.Gayrimenkul sermaye
iradının safi tutarının hesabında giderlerin fazlalığı dolayısıyla doğan
zararlar, beş yılı geçmemek üzere gelecek yıllarda elde edilen kira
gelirlerinden gider olarak düşülebilir. Bu durumun iki istisnası vardır:
●● Sahibi bulundukları
konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konut/lojmanların kira
bedellerini indirim konusu yapmaları durumunda bir zarar doğması halinde, bu
zararın gelecek yıllarda elde edilen gmsi dan indirim konusu yapılması söz
konusu değildir.
●● Konut olarak kiraya
verilen 1 adet gayrimenkule ait hasılattan indirim konusu yapılan iktisap
bedelinin % 5’i oranındaki tutarın indirilemeyen kısmı gider fazlalığı olarak
dikkate alınamaz.
KİRA GELİRİNİN BEYANI-Beyana tabi geliri sadece gmsi olan mükelleflerden;
●● Bir takvim yılı içinde
elde ettiği konut kira geliri,istisna tutarını (2013 için 3.200 TL) aşanlar,
●● İşyeri kira gelirleri
üzerinden vergi kesintisi yapılanlardan, kira gelirlerinin brüt tutarı
beyanname verme sınırını (2013 yılı için 26.000 TL) aşanlar,(Beyanname verme
sınırı olan 26.000 TL’nin aşılıp aşılmadığının tespitinde, gelir vergisi
kesintisine tabi brüt kira gelirleri ile konut kira gelirinin gelir vergisinden
istisna edilen tutarı aşan kısmı birlikte dikkate alınacaktır.)
●● Bir takvim yılı içinde
mal ve hakların kiralanmasından elde edilen gelirlerden kesinti ve istisna
uygulamasına konu olmayan ve tutarı beyanname verme sınırını (2013 yılı için
1.390 TL) aşanlar yıllık beyanname vereceklerdir.
Vergi kesintisine ve
istisna uygulamasına konu olmayan kira gelirlerinin beyanında (Örneğin, basit
usuldeki mükellefe kiraya verilen işyerinden elde edilen kira gelirlerinde
olduğu gibi), 1.390 TL’lik tutar bir istisna olmayıp, beyanname verme
sınırıdır. Bu tutarı aşan bir işyeri kira geliri olduğunda tamamı beyan
edilecektir.
Aile bireylerinin her
birinin sahip oldukları mal ve haklardan elde ettikleri kira gelirleri için
kendi adlarına ayrı ayrı beyanname vermeleri gerekmektedir.
Beyanname, geliri elde
eden aile bireyi adına düzenlenerek imzalanacaktır. Küçük ve kısıtlıların
mükellef olması durumunda bunlar adına verilecek olan yıllık gelir vergisi
beyannamesi veli, vasi veya kayyum tarafından imzalanır.
Mal ve haklara hisseli
olarak sahip olunması halinde, her ortağın sadece kendi hissesine karşılık gelen
kira gelirlerini beyan etmesi gerekmektedir.
BEYANNAMENİN VERİLME ZAMANI VE YERİ-Mükelleflerin, 1 Ocak 2013 – 31 Aralık 2013
dönemine ait beyana tabi gayrimenkul sermaye iradı gelirleri için 1 MART -
25 MART 2014 tarihleri arasında beyannamelerini vermeleri gerekmektedir.
Beyanname verme süresinin
son gününün resmi tatil gününe rastlaması halinde, tatilden sonraki ilk iş
gününün tatil saatine kadar beyanname verilebilir.
Beyanname; normal (adi)
posta ile veya özel dağıtım şirketleri aracılığıyla gönderilirse, vergi
dairesine ulaştığı tarihte, taahhütlü posta ile gönderilmiş ise zarfın
üzerindeki postaya veriliş tarihinde verilmiş sayılır. Önceden Hazırlanmış Kira
Beyanname Sisteminde ise kira beyannamesi elektronik ortamda onaylandığı anda
beyanname verilmiş sayılır.
KİRA GELİRİ ELDE EDİLDİĞİ HALDE BEYANNAME
VERİLMEMESİ VEYA EKSİK BEYAN EDİLMESİ
●● Konutlardan elde edilen
kira gelirleri beyan edilmez veya eksik beyan edilirse, 2013 yılı için 3.200
TL’lik istisnadan yararlanılamaz. Ancak, idarece herhangi bir tespit yapılmadan
önce, süresinde beyan edilmeyen veya süresinde verilen beyannamede yer almayan
konut kirası gelirlerini, süresinden sonra verilen beyanname ile beyan edenler
söz konusu istisnadan yararlanabilirler.
●● Geçmiş takvim
yıllarına ait kira gelirlerini ilgili beyan döneminde hiç beyan etmeyen veya
eksik beyan eden kira geliri sahiplerinin bu gelirlerini, Vergi Usul Kanununda
yer alan Pişmanlık ve Islah hükümlerinden yararlanarak beyan etmeleri
de mümkündür. Vergi dairesinin bilgisine girmeden önce, vergi dairesine
kendiliğinden dilekçe ile bildirilmesi ve dilekçenin verildiği tarihten
itibaren 15 gün içerisinde hiç verilmemiş beyannamenin verilmesi ya da
eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının düzeltilmesi ve ödeme süresi geçmiş
verginin aynı sürede ödenmesi halinde bu mükellefler de konut
istisnasından yararlanacak ve gecikmeden dolayı adlarına vergi ziyaı cezası
kesilmeyecektir. Bu mükellefler hakkında pişmanlık zammı uygulanacak ve
birinci derece bir kat usulsüzlük cezası kesilecektir.
●● Beyan edilmesi
gereken kira gelirinin bildirilmemesi halinde, mükellef adına iki kat
birinci derece usulsüzlük cezasıkesilir ve gelir takdir komisyonunca takdir
edilir. Takdir edilen gelir üzerinden, gelir vergisi ile vergi ziyaı cezası
hesaplanır.Vergi ziyaı cezası iki kat olarak kesilen usulsüzlük cezası ile
kıyaslanıp miktar itibariyle en ağırı uygulanır.Ayrıca gecikilen her ay için gecikme
faizi talep edilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder