Kavramsal Çerçeve,TMS nin Anayasası.

TMS nin Anayasası: Kavramsal Çerçeve

KÇ, TMS ye göre hazırlanacak finansal tabloların tabi olacakları usul ve esasları belirler ve finansal tabloları düzenlerken karşımıza çıkan sorunla ilgili muhasebe standartlarında bir düzenleme yoksa bu soruna ilişkin çözüm üretilmesine rehberlik eder. Bu işlevleri dışında,KÇ standartların geliştirilmesinde, bağımsız denetçilerin görüş beyan etmelerinde ve finansal tablo kullanıcılarının tabloda yer alan bilgileri yorumlamasında yardımcı olur.
KÇ her işletme için tam finansal tablo seti olarak adlandırılan 5 adet finansal tablonun hazırlanmasını öngörmektedir. Bunlar; Dönem sonu finansal durum tablosu(bilanço), döneme ait gelir tablosu,döneme ait özkaynaklar değişim tablosu, döneme ait nakit akış tablosu, önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ile finansal tabloların ayrılmaz bir parçası olan açıklama kısımlarıdır.

KÇ, Finansal tablolarda yer alan bilgilerin işe yaraması için anlaşılabilir, ihtiyaca uygun, güvenilir ve karşılaştırılabilir özelliklerine sahip olması gerektiğini, bu özelliklere sahip olmayan bilgilerin Finansal tablo kullanıcılarının işine yaramayacağını belirtmektedir. KÇ de finansal tabloların düzenlenmesi ile ilgili olarak tahakkuk esası ve işletmenin sürekliliği varsayımlarına yer verilmiştir. Bu varsayımlardan Tahakkuk Esası İşlem ve olayların gerçekleştiği anda kayıt altına alınmasını, süreklilik varsayımı ise aksi bir hüküm olmadığı sürece, işletme faaliyetlerinin sonsuza dek süreceğini ifade eder.

KÇ de Bilanço olarak bildiğimiz Finansal durum tablosunu 3 ana unsura ayırmıştır. Bunlar varlık, borç ve öz kaynaklardır.KÇ de gelir tablosu iki ana unsura ayrılmıştır. Bunlar gelir ve giderdir.

Kavramsal Çerçeve,finansal tabloları oluşturan unsurların tahakkuk ettirilebilmesi için yani bilançoda gösterilebilmesi için aşağıdaki belirtilen şartları taşıması gerektiğini ifade etmektedir.
•Varlıkların, tahakkuk ettirilebilmesi için gelecekte işletmeye ekonomik yarar sağlamalı ve maliyetinin ya da değerinin güvenilir bir şekilde ölçümlenmelidir.
• Borçların tahakkuk ettirilebilmesi için, mevcut bir borcun olması ve bu borcun ödenmesi sırasında işletmenin kaynaklarında çıkış olacağının tahmin edilmesi ve maliyetinin ya da değerinin güvenilir bir şekilde ölçümlenmelidir.
•Gelirin, tahakkuk ettirilebilmesi için varlıklarda bir artış ya da borçlarda azalış nedeni ile ekonomik fayda da bir artış olması ve güvenilir bir şekilde ölçümlenmelidir.
•Giderin, tahakkuk ettirilebilmesi için varlıklarda bir azalış ya da borçlarda artış nedeni ile ekonomik fayda da bir azalış olması ve güvenilir bir şekilde ölçümlenmelidir.

KÇ finansal tablolarda yer alacak kalemlerin parasal tutarlarının belirlenmesi için 4 ölçüm esasına yer vermiştir. Bunlar Tarihi Maliyet Cari Maliyet, Net Gerçekleşebilir Değer,Bugünkü Değerdir.

KÇ sermayeyi Finansal ve Fiziki açıdan 2 ayrı şekilde tanımlamıştır. Finansal açıdan sermaye yatırılan para veya yatırılan satın alma gücünü, Fiziki açıdan sermaye ise üretim kapasitesini ifade etmektedir.

Unutulmaması gereken bir husus KÇ de yer alan bir kural TMS da ki kuralla çelişiyorsa TMS de ki kuralın dikkate alınması gerekmektedir.

Sedat ERYÜREK
ASMMMO
Danışma Meclisi Sekreteri