Malulen
emeklilik, SGK’lıların önemli yasal haklarından biridir. Malullük, çalışma veya
meslekte kazanma gücünün kısmen veya tamamen kaybedilmesi nedeniyle sürekli bir
gelir kaybına yol açan fizyolojik bir risk olarak kabul edilmektedir. Malullük
sigortası, ilk defa sigortalı çalışmaya başlanılan tarihten sonra malul kalan
ve bu nedenle çalışma gücünü kısmen veya tamamen yitiren sigortalıların gelir
kayıplarını gidermek amacı ile kurulmuş bir sigorta koludur.Yani tabiri caizse,
yaşına bakılmaksızın, engeli nedeniyle çalışma/meslekte kazanma gücünü yüzde
60’tan fazla oranda kaybeden sigortalılara tanınan bir erken emeklilik yoludur.
Gerekli
koşulları sağlayanlara, müracaatları üzerine malullük aylığı bağlanmaktadır.
Çalışma gücünü veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma
gücünü en az % 60 oranında kaybeden 4/a ve 4/c sigortalıları malul
sayılmaktadır. 4/c sigortalıları açısından malul sayılmak için sigortalının ya
çalışma gücünü en az yüzde 60 oranında kaybetmesi ya da vazifelerini
yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybetmeleri gerekmektedir.Malullük
aylığına hak kazanmak için malul sayılmak tek başına yeterli değildir.
Sigortalının en az 10 yıl sigortalılık süresinin bulunması, ayrıca en az 1800
gün uzun vadeli sigorta kollarında prim ödemiş olması gerekir. Ancak sigortalı
başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul ise sigortalılık süresi
aranmaz, en az 1800 gün prim ödemesi yeterli olur. Sigortalının veya işverenin
talebi üzerine SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının
sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî
belgelerin incelenmesi sonucu,
a)
4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya
iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde
60’ını,
b)
4/c (Kamu Görevlileri) kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az
yüzde 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü
kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malullük sigortası
bakımından malul sayılmaktadır.
Çalışma
gücünün en az yüzde 60 oranında yitirildiği sözleşmeli sağlık sunucularınca
düzenlenecek usulüne uygun sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbi belgelerin
Bölge Sağlık Kurulu tarafından incelenmesi sonucu tespit edilecektir. Ancak
özellikle belirtelim ki; sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten
önce sigortalının çalışma gücünün yüzde 60’ını veya vazifesini yapamayacak
derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit
edilirse, sigortalı bu hastalık veya özrü sebebiyle malullük aylığından
yararlanamaz.Örneğin; böbrek
rahatsızlığı nedeniyle tedavi gören bir sigortalının çalışma gücünü en az yüzde
60 oranında yitirdiğine Bölge Sağlık Kurulunca karar verilirse, bu sigortalı
malul sayılacaktır. Ancak hastalığa dayalı maluliyetin ilk defa sigortalı
olmadan önce var olduğu Bölge Sağlık Kurulunca tespit edildiği takdirde
sigortalı hakkında malullük sigortası hükümlerinin diğer bir ifade ile malullük
aylığından yararlanması mümkün olmayacaktır.
1/9/2013
tarihinde yürürlüğe girecek olan Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği ile
getirilen en önemli değişiklik Balthazard formülünün kaldırılmasıdır.
Ancak,
birden fazla hastalığın bir arada olduğu ve tedaviye rağmen çalışma olanağı
vermediğine Kurum sağlık kurulunca karar verilenler malul sayılır. Malullük
tespitinde Balthazard formülünün uygulanmaması nedeniyle malulen emekli olmak
eskiye nispeten biraz daha kolay olacaktır.Yine bazı hastalıklar da malullük
listesine alınarak engellilerin malulen emekliliği daha kolay hale gelmiştir.
Yönetmelikte yer alan Hastalık Listesi’nde belirtilen hastalıkların meydana
geldiği tespit edilen sigortalının hak sahibi veya bakmakla yükümlü olduğu
çocuğu malul sayılacak. Ayrıca malulen emeklilik kapsamı genişletilerek,
diyaliz, tüberküloz gibi pek çok kronik hastalıkta artık maluliyet kapsamına
alınacak.
RESUL
KURT / STAR
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder