Geçici Kabulden Sonra Yapılan Ancak Geçici Kabule Kadar Olan İşlerle İlgili Ödemelerden Stopaj Yapılır mı?

GVK md 44, geçici kabul tutanağının onaylandığı tarihte yıllara yaygın inşaat ve onarım işi bitmiş olacağından, bu tarihten sonra yapılan hak ediş ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir. Ancak Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen bir özelgede, geçici kabul tutanağının onaylandığı tarihten sonra ancak geçici kabule kadar yapılması gereken işler ile ilgili olarak bir hakediş ödemesi yapılması halinde, yapılan bu hakediş ödemesinden de gelir vergisi tevkifatı yapılacağı yönünde görüş bildirilmiştir.
GVK ’nun bu konudaki hükmü hiçbir tereddüde yer vermeyecek kadar açıktır. Geçici kabul tutanağının idarece onaylandığı tarihte yıllara yaygın inşaat ve onarım işi bitmiştir. Bu tarihten sonra yapılan ödemelerin geçici kabule kadar yapılan işler ile bir bağlantılı olup olmadığının tespitine ilişkin bir hüküm kanunda yoktur. Kanunda yer almayan bir hususun yorum yoluyla tevkifat kapsamına alınması mümkün değildir. Bu nedenle de geçici kabul tutanağının idarece onaylandığı tarihten sonra yapılan hakediş ödemelerinin hiçbir şarta bağlı olmaksızın gelir vergisi tevkifatına tabi olmaması gerekir.
Adı geçen özelgenin ilgili bölümleri aşağıya alınmıştır.
“Öte yandan, ilgide kayıtlı dilekçeniz ve eklerinden; taahhüdünüz altında tamamlanan yıllara sari ........... işine ait geçici kabul tutanağının 28.3.2006 tarihinde onaylandığı, şirketinize onay tarihinden sonra 15.6.2006 tarihli 11 No.lu hakediş ödemesi yapıldığı ve bu ödeme üzerinden ............ tarafından gv tevkifatı yapıldığı, kv beyannamenizdeki mahsup sonucu iadesi gereken verginin borçlarınıza mahsup edilmesi talebinizin ............... Vergi Dairesi Müdürlüğü’nce “geçici kabul tarihinden sonra yapılan hakediş ödemesinden kesinti yapılmaması gerektiği” gerekçesiyle yerine getirilmediği anlaşılmıştır.
Ancak yapılan hakediş ödemelerinin; geçici kabule kadar yerine getirilen işlere ilişkin olması halinde söz konusu ödeme üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Diğer taraftan 11 no’lu hakediş icmalinin incelenmesi neticesinde 15.06.2006 tarihli hakediş ödemesinin 22.04.2005-05.05.2006 tarihleri arasında yapılan işlere ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Geçici kabul tutanağının onay tarihi 28.03.2006 tarihi olmakla birlikte söz konusu işe ilişkin geçici kabul tutanağının sonuç bölümünde eksik işler listesinde belirtilen işlerin 12.07.2006 tarihine kadar tamamlanmak üzere geçici kabulün yapılmasının komisyonca uygun görüldüğü belirtilmiştir.
Bu itibarla, söz konusu hakediş ödemesinin geçici kabule kadar yapılan işlere ilişkin olması nedeniyle söz konusu ödeme üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiğinden, yapılan kesintinin iadesinin 252 Seri No’lu Tebliğin “1-Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Mahsup ve İadesi” bölümündeki açıklamalar dikkate alınarak yerine getirilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, hakediş raporları, istihkakları ödeyenleri işi üstlenen firmaya karşı borçlu durumda gösteren bir işlem olduğundan, hakediş raporlarının ita amirince onaylandığı tarihte hesaben ödemenin gerçekleştiği kabul edilmektedir.
Buna göre, tevkifatın; hakediş bedellerinin hesaben ödendiği tarih itibariyle yapılması gerekmektedir. Ayrıca, söz konusu hakediş ödemesinin döviz cinsinden yapıldığı anlaşıldığından, tevkifatın matrahının hesaben ödemenin yapıldığı tarihteki döviz alış kuru dikkate alınarak hesaplanan YTL karşılığı tutar olacağı tabiidir.” (Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı B.07.1.G.İ.B.4.06.16.01/08-GVK-42-13 sayılı özelgesi) Hüseyin Yalçın